сапо́г бот, род. бо́та м.;
ко́жаные сапоги́ скураны́я бо́ты;
ва́ляные сапоги́ валёнкі;
◊
сапоги́ всмя́тку снег сало́маю тушы́ць; гру́шы на вярбе́; бязглу́здзіца, бяссэ́нсіца, глу́пства;
быть под сапого́м быць пад бо́там;
сапоги́-скорохо́ды бо́ты-скарахо́ды;
два сапога́ па́ра погов. адзі́н друго́га ва́рты; або́е рабо́е;
сапоги́ ка́ши про́сят бо́ты ка́шы про́сяць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пры́швы, -ваў мн. (у сапог) голо́вки
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
голо́вки (у сапог) пры́швы, -ваў ед. нет, гало́ўкі, -ло́вак ед. нет.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Пераця́жка (пэрэтя́жка) ’перад у боце’ (лун., Шатал.), переця́жкі ’бярвенні, пры дапамозе якіх умацоўваецца плыт’ (бяроз., З нар. сл.), ’гульня ў перацягванні’ (Нік. Очерки; Гарэц.). Да пера‑цягнуць (гл.). У першай лексемы, відаць, недакладнае тлумачэнне, параўн. рус. перетяжка сапог ’мена падэшваў альбо падшыванне новых падэшваў’ (Даль).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
узапхну́ць сов., разг.
1. (толкая, втащить наверх) встащи́ть, втащи́ть;
2. (надеть с трудом, наспех) напя́лить;
у. бот — напя́лить сапо́г
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сапо́жник
1. шаве́ц, род. шаўца́ м.;
2. перен. (неумелый человек) пренебр. парта́ч, -ча́ м.;
◊
сапо́жник без сапо́г погов. шаве́ц без бо́таў;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бот I м. сапо́г;
скураны́я бо́ты — ко́жаные сапоги́;
тава́р на бо́ты — сапо́жный това́р;
◊ быць пад бо́там — быть под сапого́м;
дурны́, як б. — глуп, как бара́н;
бо́ты ка́шы про́сяць — сапоги́ ка́ши про́сят;
два бо́ты па́ра — погов. два сапога́ па́ра;
шаве́ц без ~таў — погов. сапо́жник без сапо́г
бот II м., мор. бот
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разда́цца сов., разг., в разн. знач. разда́ться; расши́риться;
бот на капыле́ ~да́ўся — сапо́г на коло́дке разда́лся;
ён прыкме́тна патаўсце́ў, ~да́ўся — он заме́тно потолсте́л, разда́лся
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
це́рці несов.
1. в разн. знач. тере́ть;
ц. шчаку́ — тере́ть щёку;
бот трэ нагу́ — сапо́г трёт но́гу;
ц. тыту́нь — тере́ть таба́к;
2. (лён, коноплю) мять
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
му́ляць несов.
1. (причинять боль) тере́ть; жать;
бот му́ляе — сапо́г трёт (жмёт);
2. (каму, чаму) перен. беспоко́ить (кого, что);
яму́ му́ляла яшчэ́ не́йкая рабо́та — его́ беспоко́ила ещё кака́я-то рабо́та
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)