санда́ля
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
санда́ля |
санда́лі |
| Р. |
санда́лі |
санда́ляў |
| Д. |
санда́лі |
санда́лям |
| В. |
санда́лю |
санда́лі |
| Т. |
санда́ляй санда́ляю |
санда́лямі |
| М. |
санда́лі |
санда́лях |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
санда́ля ж., см. санда́лі
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
санда́лі, -яў, адз. санда́ля, -і, ж.
Лёгкія летнія туфлі без абцасаў (першапачаткова падэшва з раменьчыкамі для прымацавання да нагі).
|| прым. санда́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
санда́лі, -ляў, ед. санда́ля ж. санда́лии
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Та́паць ’лапаць’, ’сандаля’ (Яўс.). Гл. тапці.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
санда́лии мн. санда́лі, -ляў;
санда́лия ж., ед. санда́ля, -лі ж., санда́ль, -ля м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
санда́лі, ‑яў; адз. сандаля, ‑і, ж.
1. У старажытных грэкаў і рымлян — абутак з драўлянай або скураной падэшвай без абцасаў, якая прымацоўвалася да нагі раменьчыкамі.
2. Лёгкія летнія туфлі без абцасаў, якія зашпільваюцца раменьчыкамі.
[Н.-грэч. sandalion.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Та́пці ’лёгкі хатні абутак’ (ваўк., ЛА, 4), ’тапкі’ (чэрв., Сл. ПЗБ), адз. л. та́паць ’лапаць; сандаля’ (Яўс.), то́пці ’тапачкі’ (ТС), тэ́пці ’тапкі’ (чэрв., Сл. ПЗБ). Відаць, утварэнне ад тапкі (гл.), змененае пад уплывам лапці, топаць, тэпаць, гл. Непразрыстыя адносіны да семантычна блізкіх польск. kapcie ’хатні абутак’ (з XVI ст.), дыял. papcie ’тс’, славац. kapce ’суконны абутак з халяўкамі’ няяснага паходжання (Слаўскі, 2, 52).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Санда́лі ’лёгкія летнія туфлі без абцасаў, якія зашпільваюцца раменьчыкамі’ (ТСБМ), санда́лы, сандалэ́, санда́лі (Сл. ПЗБ), санда́л (Сл. Брэс.) ’тс’. Ст.-бел. сандаль ’сандаля’, ст.-слав., рус.-ц.-слав. сан(ъ)далии, рус. санда́лии, прастамоўнае санда́ли. Першакрыніца слоў — грэч. σανδάλιον ’драўляны чаравік’, якое прыйшло з Усходу (Фасмер, 3, 556; Булыка, Лекс. запазыч., 113). У суч. бел. м. формы з мяккім ‑л‑, магчыма, запазычаны праз рускае пасрэдніцтва, з цвёрдым — праз польскае, параўн. sandały ’сандалі’, sandał адз. л., якія, як мяркуе Фасмер (там жа), запазычаны з захаду; параўн. італ. sandala ад лац. sandalium.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)