рукза́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

Заплечны рэчавы мяшок з кішэнямі.

Паходны р.

|| прым. рукза́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рукза́к, ‑а, м.

Заплечны рэчавы мяшок. [Антось:] — Ну, я гатоў. А вось і рукзак. Ого, які цяжкі! Ён мне плечы абарве. Цікава, чаго гэта мама паклала ў дарогу. Бяганская. Рукзак паходны рэжа мае плечы, Ды я маўчу, маўчаць мае сябры. Свірка.

[Ням. Rucksack.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Рукза́к ’заплечны рэчавы мяшок’ (ТСБМ). З ням. Rucksack (з альпійскіх дыялектаў), якое ад ням. Rücken ’спіна’ і Sack ’мяшок’ (Рэйзак, 550).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

рюкза́к запле́чнік, -ка м., пляца́к, -ка́ м.; рукза́к, -ка́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

напакава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак., што.

Шчыльна ўкладваючы, уціскаючы, напоўніць што‑н. даверху. Напакаваць чамадан. Напакаваць рукзак. Напакаваць паперамі партфель. // Разм. Напоўніць якімі‑н. рэчамі што‑н.; налажыць. Цёплая восень напакавала.. [пастуховы] торбы баравікамі. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уздзе́ць, -е́ну, -е́неш, -е́не; -е́нь; -е́ты; зак., што на каго-што.

1. Надзець, нацягнуць (адзенне, абутак і пад.).

У. боты на ногі.

2. Павесіць, начапіць, прымацаваць да чаго-н.

У. рукзак на плечы.

У. пятлю на крук.

3. Насадзіць на вастрыё, стрыжань, праколваючы, надзець на што-н.

У. кола на вось.

У. кавалак мяса на відэлец.

|| незак. уздзява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ускі́нуць, -ну, -неш, -не; -кінь; -нуты; зак., што.

1. Рэзка ўзняць уверх.

У. сцяг над калонай.

У. галаву.

У. вочы на каго-н. (хутка глянуць).

2. на што. Падняўшы ўверх, кінуць.

У. граблі на воз.

У. рукзак на плячо.

3. на што. Надзець, накінуць на сябе (разм.).

У. хустку на плечы.

|| незак. ускіда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і ускі́дваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зашмаргну́ць, ‑ну́, ‑не́ш, ‑не́; ‑нём, ‑няце́ і зашмо́ргнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нем, ‑неце; зак., што.

1. Зацягнуць, завесіць (шторы, шырму і пад.). // Перасунуўшы па ўцягнутай вяроўцы, завязцы, зацягнуць, закрыць. Зашмаргнуць кісет. Зашмаргнуць рукзак.

2. Зацягнуць, сцягнуць, зрабіць тугім (вузел, пятлю). Адным махам [Віця] спрытна зашмаргнуў пятлю на шыі звярка. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

палягчэ́ць сов., разг.

1. (уменьшиться в весе) стать ле́гче;

рукза́к ~чэ́ў — рюкза́к стал ле́гче;

2. безл. полегча́ть;

яму́ ~чэ́ла — ему полегча́ло

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́гаралы

1. прич. вы́горевший;

на ~лым ме́сцы расла́ малада́я трава́ — на вы́горевшем ме́сте росла́ молода́я трава́;

2. в знач. прил. вы́горевший, вы́горелый;

в. на со́нцы рукза́к — вы́горевший (вы́горелый) на со́лнце рюкза́к

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)