Руж 1 ’румянец’: руж на шчоках (Гартны). Гл. ружовы.

Руж 2 ’румяны’ (Ласт.). Праз польск. ruż ’тс’ з франц. rouge ’чырвоны’ (Брукнер, 470).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ружо́ўнік, -а, мн. -і, -аў, м.

Гадавальнік, дзе вырошчваюцца ружы, а таксама кветнік з руж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ружава́рня, -і, мн. -і, -рань і -рняў, ж.

Прадпрыемства, якое перапрацоўвае пялёсткі руж у ружавы алей.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ру́жа

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. ру́жа ру́жы
Р. ру́жы ру́ж
Д. ру́жы ру́жам
В. ру́жу ру́жы
Т. ру́жай
ру́жаю		 ру́жамі
М. ру́жы ру́жах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ружо́ўнік, ‑а, м.

Гадавальнік, дзе вырошчваюцца ружы, а таксама кветнік руж.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ру́жавы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да ружы. Ружавы ліст. // Прыгатаваны з руж. Ружавае варэнне. // Атрыманы з ружы. Ружавы алей.

2. у знач. наз. ру́жавыя, ‑ых. Тое, што і ружакветныя.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аганёк, ‑нька, м.

Пакаёвая травяністая расліна, якая найчасцей цвіце ярка-чырвонымі кветкамі. Гэта прасторная святліца з мноствам фікусаў, аганькоў, руж, пальмаў, якімі былі застаўлены ўсе вокны і палавіна падлогі, і была [Сашына кватэра]. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Нарыжава́цца (нарыжовицца) ’нарумяніцца’ (ТС). Відаць, да ружовы ці да руж ’румяны’ (< польск. ruż, rużoimć з франц. rouge ’чырвоны’), збліжанае да рыжы ’рыжы, светла-карычневы’, параўн. наружова ’да падрумяненага стану’ (Сл. ПЗБ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гера́нь, ‑і, ж.

1. Травяністая расліна сямейства гераніевых з пахучымі лістамі, і яркімі адзіночнымі або сабранымі ў парасонікі кветкамі.

2. Народная назва пеларгоніі, якая разводзіцца ў памяшканнях як дэкаратыўная расліна. Толькі вокны дырэктарскай кватэры смяяліся: ласкава калыхаліся прыгожыя гардзіны, гарэлі кветкі руж і герані на падаконніках. Шамякін.

[Ад грэч. geranos — журавель.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абкало́ць², -калю́, -ко́леш, -ко́ле; -калі́; -ко́латы; зак., каго-што.

1. Пакалоць чым-н. вострым вакол чаго-н. або па ўсёй паверхні; параніць уколамі каго-, што-н.

А. рукі калючкамі руж.

2. Зрабіць ін’екцыю або некалькі ін’екцый лекавых сродкаў вакол якога-н. хворага месца (раны, зуба і пад.).

А. зуб абязбольвальнікам (разм.).

3. Уздзейнічаць на вышэйшую нервовую дзейнасць, зрабіўшы ін’екцыю псіхатропных рэчываў (разм.).

|| незак. абко́лваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. абко́лванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)