расстро́іцца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. расстро́юся расстро́імся
2-я ас. расстро́ішся расстро́іцеся
3-я ас. расстро́іцца расстро́яцца
Прошлы час
м. расстро́іўся расстро́іліся
ж. расстро́ілася
н. расстро́ілася
Загадны лад
2-я ас. расстро́йся расстро́йцеся
Дзеепрыслоўе
прош. час расстро́іўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

расстро́іцца, -ро́юся, -ро́ішся, -ро́іцца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Страціць правільнасць пастраення, стаць беспарадкавым.

Калона вучняў расстроілася.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Страціць свой строй, лад (пра музычныя інструменты).

Цымбалы расстроіліся.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прыйсці ў заняпад.

Гаспадарка расстроілася.

4. Прыйсці ў ненармальны, хваравіты стан.

Здароўе расстроілася.

5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Не адбыцца па якой-н. прычыне.

Вяселле расстроілася.

6. Засмуціцца, моцна загараваць.

Р. з-за сына.

|| незак. расстро́йвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

расстро́іцца сов., в разн. знач. расстро́иться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

расстро́іцца, ‑строюся, ‑строішся, ‑строіцца; зак.

1. Страціць правільнасць пастраення, стаць беспарадкавым. Калона ў момант ажывілася, расстроілася. Сачанка. Рады адразу расстроіліся, і стракаты натоўп завіраваў на платформе. Карпаў.

2. Страціць свой строй, лад (пра музычныя інструменты). Піяніна расстроілася.

3. Парушыцца, перарвацца ў сваім ходзе, працэсе. Гутарка расстроілася. Сувязь расстроілася. // Не збыцца ў выніку якіх‑н. акалічнасцей. План расстроіўся. Вяселле расстроілася.

4. Прыйсці ў заняпад. Гаспадарка расстроілася.

5. Прыйсці ў ненармальны, хваравіты стан. Здароўе расстроілася.

6. Прыйсці ў дрэнны настрой, засмуціцца. Святлана так расстроілася, што нават не запытала, якая гэта работа. Шахавец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

расстро́йвацца несов., возвр., страд. расстра́иваться; см. расстро́іцца, расстро́йваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разла́дзіцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ла́дзіцца; зак.

1. Прыйсці ў няспраўнасць.

Машына разладзілася.

2. Расстроіцца, парушыцца.

Дружба разладзілася.

Вяселле разладзілася.

3. Сапсавацца (пра здароўе).

|| незак. разла́джвацца, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

расстро́йвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да расстроіцца.

2. Зал. да расстройваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разру́шиться

1. разбуры́цца, мног. паразбу́рвацца, паразбура́цца; развалі́цца, мног. паразва́львацца;

2. перен. разбуры́цца, сапсава́цца; расстро́іцца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разла́дзіцца, ‑ладзіцца; зак.

1. Прыйсці ў няспраўнасць. Тады нешта разладзіўся ляжак і нельга было выпаліць у печы, каб не напусціць поўную хату дыму. Сачанка.

2. Расстроіцца, парушыцца, перастаць ладзіцца. Дружба разладзілася. □ Але вяселле ўжо разладзілася, госці паўставалі з-за стала і пачалі разыходзіцца. Сабаленка. [Галіна:] — [Пісаў], што ніколі не забудзе тых дзён... Пісаў, што ўспамінае, — таксама... Але хутка перапіска разладзілася. Мележ.

3. Страціць свой строй, лад. Станок разладзіўся.

4. Расстроіцца, сапсавацца (пра здароўе).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раскле́іцца, -кле́юся, -кле́ішся, -кле́іцца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Разысціся ў месцах склейкі.

Канверт расклеіўся.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Разладзіцца, расстроіцца (разм.).

Вяселле расклеілася.

3. перан. Занемагчы, стаць вялым, слабым, заняпасці духам (разм.).

Бабуля занемагла, зусім расклеілася на старасці год.

|| незак. раскле́йвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)