разлучы́цца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
разлучу́ся |
разлу́чымся |
| 2-я ас. |
разлу́чышся |
разлу́чыцеся |
| 3-я ас. |
разлу́чыцца |
разлу́чацца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
разлучы́ўся |
разлучы́ліся |
| ж. |
разлучы́лася |
| н. |
разлучы́лася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
разлучы́ся |
разлучы́цеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
разлучы́ўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
разлучы́цца, -лучу́ся, -лу́чышся, -лу́чыцца; зак.
1. з кім і без дап. Расстацца, перастаць быць разам (пра блізкіх, сяброў).
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Раз’яднацца (пра што-н. злучанае).
Правады разлучыліся.
|| незак. разлуча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. разлу́ка, -і, ДМ -лу́цы, ж. і разлучэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
разлучы́цца сов.
1. разлучи́ться;
2. (о контакте) разъедини́ться;
3. раздели́ться;
чарада́ ~чы́лася на дзве ча́сткі — ста́до раздели́лось на две ча́сти;
4. перен., разг. расста́ться;
р. з ду́мкай аб шча́сці — расста́ться с мы́слью о сча́стье
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разлучы́цца, ‑лучуся, ‑лучышся, ‑лучыцца; зак.
1. з кім і без дап. Расстацца, перастаць быць разам (пра блізкіх, сяброў). Здарылася так, што неразлучныя сябры разлучыліся: загад ёсць загад. Васілёнак. Не магла і падумаць старая, што трэба будзе з Лідачкай разлучыцца. Брыль. // Перастаць жыць разам (пра мужа і жонку); разысціся. [Агата:] — Няма Хведара. — [Антось:] — А дзе? — Другі год няма ўжо... Разлучылася я з ім. Чорны. // перан. Пакінуць што‑н. дарагое, блізкае, адмовіцца ад чаго‑н. звычнага. Цяжка раптоўна разлучыцца з думкай аб шчасці. Дамашэвіч. Лявон Лук’янавіч Кулакоўскі не па сваёй ахвоце разлучыўся з пасадай дырэктара школы. «Вожык».
2. Перастаць быць злучаным з чым‑н.; аддзяліцца. Канцы правадоў разлучыліся.
3. Падзяліцца, раздзяліцца. [Руневіч] памятаў, як прыходзілі хлопцы, паасобку і групамі, як абрастаў іх атрад, як разлучыўся на два, як да двух прырос трэці, чацвёрты. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разлучи́ться разлучы́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разобщи́ться разлучы́цца, раз’ядна́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разлу́ка, -і, ДМ -лу́цы, ж.
1. гл. разлучыцца.
2. Растанне з кім-н. родным, блізкім.
Р. з родным домам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
разлучэ́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. разлучаць — разлучыць і разлучацца — разлучыцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разлуча́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да разлучыцца.
2. Зал. да разлучаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расста́цца, -та́нуся, -та́нешся, -та́нецца; -та́нься; зак., з кім-чым.
1. Развітаўшыся, разысціся; разлучыцца з кім-н.
Р. з сябрамі.
Р. назаўсёды.
2. Адмовіцца ад каго-, чаго-н.
Р. з дрэннымі звычкамі.
|| незак. расстава́цца, -стаю́ся, -стае́шся, -стае́цца; -стаёмся, -стаяце́ся, -стаю́цца.
|| наз. расстава́нне, -я, н., расста́нне, -я, н. і ро́стань, -і, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)