раздрабня́ць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
раздрабня́ю |
раздрабня́ем |
| 2-я ас. |
раздрабня́еш |
раздрабня́еце |
| 3-я ас. |
раздрабня́е |
раздрабня́юць |
| Прошлы час |
| м. |
раздрабня́ў |
раздрабня́лі |
| ж. |
раздрабня́ла |
| н. |
раздрабня́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
раздрабня́й |
раздрабня́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
раздрабня́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
раздрабня́ць несов. размельча́ть, измельча́ть, раздробля́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
раздрабня́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.
Незак. да раздрабніць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раздрабні́ць, -рабню́, -ро́бніш, -ро́бніць; -ро́бнены; зак., што.
1. Зрабіць дробным, больш дробным; раскрышыць.
Р. вугаль.
2. Раздзяліць на часткі, групы; расчляніць.
Р. сілы праціўніка.
|| незак. раздрабня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. раздрабне́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
размельча́ть несов. раздрабня́ць, драбні́ць; крышы́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
раздрабня́цца, ‑яецца; незак.
1. Незак. да раздрабніцца.
2. Зал. да раздрабняць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раздрабне́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. раздрабняць — раздрабніць і раздрабняцца — раздрабніцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раздробля́ть несов.
1. (размельчать) раздрабля́ць, раскры́шваць; (разбивать, повреждать) растру́шчваць;
2. (расчленять) раздрабля́ць, раздрабня́ць;
раздробля́ть си́лы проти́вника раздрабля́ць (раздрабня́ць) сі́лы праці́ўніка;
3. мат. раздрабля́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мало́ць, мялю́, ме́леш, ме́ле; мялі; мо́латы; незак., што.
1. Раздрабняць зерне, ператвараючы ў муку.
М. жыта.
2. перан. Балабоніць, гаварыць абы-што (разм.).
М. лухту.
◊
Малоць языком (разм., неадабр.) — балбатаць няспынна, гаварыць абы-што.
|| зак. змало́ць, змялю́, зме́леш, зме́ле; змялі; змо́латы (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Трашы́ць ‘патрашыць (напр., рыбу)’ (Мат. Гом., Жд. 2, Янк. 1). Малаверагодна выводзіць з прасл. *trošiti ‘ўжываць, рабіць прыгодным для спажывання’, параўн. серб. тро̀шити ‘крышыць, раздрабняць’, ‘размінаць, таўчы’, балг. тро́ша ‘крышыць, рэзаць на кавалкі’, макед. троши ‘тс’, ст.-слав. трошити ‘рассейваць, раздрабняць’, ‘траціць, распускаць’, што ўзыходзяць да *troxa (Сной₂, 785; Скок, 3, 507; Фасмер, 3, 346), гл. трохі. Зыходзячы з семантыкі ‘вымаць вантробы, чысціць’, больш верагодна з патрашыць шляхам адсячэння пачатковага складу, успрынятага як прыстаўка дзеяслова закончанага трывання, гл. патрахі, потрахі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)