разбаза́рваць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
разбаза́рваю |
разбаза́рваем |
| 2-я ас. |
разбаза́рваеш |
разбаза́рваеце |
| 3-я ас. |
разбаза́рвае |
разбаза́рваюць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
разбаза́рваў |
разбаза́рвалі |
| ж. |
разбаза́рвала |
| н. |
разбаза́рвала |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
разбаза́рвай |
разбаза́рвайце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
разбаза́рваючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
разбаза́рваць несов. разбаза́ривать
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разбаза́рваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да разбазарыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разбаза́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., каго-што (разм., неадабр.).
Легкадумна, не па-гаспадарску распрадаць, раздаць, растраціць.
Р. маёмасць.
|| незак. разбаза́рваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
разбаза́ривать несов., разг. разбаза́рваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разбаза́рвацца, ‑аецца; незак.
Зал. да разбазарваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разбаза́рванне, ‑я, н.
Разм. Дзеянне паводле знач. дзеясл. разбазарваць — разбазарыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
траві́ць², траўлю́, тра́віш, тра́віць; тра́ўлены; незак., што.
Таптаць (лугі, палі), з’ядаць пасевы; рабіць патраву (у 1 знач.).
Т. пасевы.
◊
Козамі сена травіць (разм., неадабр.) — рабіць лішнія расходы, разбазарваць дабро.
|| зак. патраві́ць, -траўлю́, -тра́віш, -тра́віць; -тра́ўлены і страві́ць, страўлю́, стра́віш, стра́віць; стра́ўлены.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тралява́ць 1 ’транжырыць’ (Ласт.), тролёва́ць ’раздаваць, разбазарваць’ (ТС). Утворана ад гукапераймання тра-ля-ля ’весела спяваць’ > ’весела бавячыся, растранжырваць (грошы, маёмасць)’. Аналагічна ням. trällern ’весела напяваць’, літ. traliúoti ’спяваць тра-ля-ля’. Параўн. траляля́каць ’тс’ (Васілеўскі, Прадукт. тыпы, 73), трэ́ляць ’сноўдацца без пэўных заняткаў’: месец тролю́е чоловек у Сочах (ТС).
Тралява́ць 2 ’падцягваць драўніну з лесу да сплаву’, ’ісці, рухацца’, ’пракладваць дарогу’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Сцяшк., Адм., Сержп. Прымхі, Сл. ПЗБ), ’перавозіць з месца на месца’ (Чуд.), ’таптаць пасевы, ходзячы ўздоўж палос’ (Шат.), трылява́ць ’выводзіць бярвенні з лесасекі на чыстае, больш прасторнае месца’ (падзе., Нар. сл.; Буз.); тролева́ць, тролёва́ць, тралёва́ць, трэ́ляць ’выносіць, выцягваць з цяжкадаступных месцаў нарыхтоўкі (пра лес, ягады і інш.)’ (ТС), тра́ліць ’траляваць’ (брагін., Мат. Гом.). Выводзіцца з польск. trelować ’выцягваць бярвенні з вады на склад’, ’цягнуць плуг’, ’бурлачыць, цягнуць судна людзьмі або коньмі’, што да англ. trail ’цягнуцца, валачыцца’, ’буксіраваць’, ’таптаць траву’. Сюды ж тралява́нне ’дастаўка лесу на прыстань’ (Некр.), траля́р ’тралёўшчык’ (Мат. Гом.), тралёўка ’вывазка’ (Сцяшк.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)