рагаві́к
‘горная парода’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
рагаві́к |
| Р. |
рагавіку́ |
| Д. |
рагавіку́ |
| В. |
рагаві́к |
| Т. |
рагавіко́м |
| М. |
рагавіку́ |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
рагаві́к
‘паліца’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
рагаві́к |
рагавікі́ |
| Р. |
рагавіка́ |
рагавіко́ў |
| Д. |
рагавіку́ |
рагавіка́м |
| В. |
рагаві́к |
рагавікі́ |
| Т. |
рагавіко́м |
рагавіка́мі |
| М. |
рагавіку́ |
рагавіка́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
рагаві́к², -у́, м.
Шчыльная зярністая горная парода бурага або шэрага колеру, якая ўтвараецца ад уздзеяння магмы на пароду.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рагаві́к¹, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.
Палічка трохвугольнай формы ў куце хаты.
|| памянш. рагавічо́к, -чка́, мн. -чкі́, -чко́ў, м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рагаві́к I, -ку́ м., мин. рогови́к
рагаві́к II, -ка́ м., обл. по́лка в углу́ избы́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
рагаві́к 1, ‑а, м.
Шчыльная зярністая горная парода бурага або шэрага колеру, якая ўтвараецца ад уздзеяння магмы на пароду.
рагаві́к 2, ‑а, м.
Палічка трохвугольнай формы ў куце хаты. На грудзях у яго [Уладыся] тады яшчэ матляўся крыж — цяпер ён ляжыць на рагавіку, загорнуты ў чыстую анучку. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Рагаві́к 1, рыгаві́к ’кроквіна на стыку двух бакоў страхі’ (Юрч.), ’вільчык; сноп саломы, прызначаны для крыцця вільчыка, спосаб пакрыцця страхі “ў вугал’” (віл., воран., гарад., шальч., Сл. ПЗБ), рогові́к ’вугал у страсе’ (ТС), ’палічка трохвугольнай формы’ (ТСБМ), ’асноўная частка сахі’, ’аснова плуга’ (шальч., ганц., Сл. ПЗБ), ’печыва спецыяльнай формы’ (лід., Сл. ПЗБ). Ад рог 1 (гл.). Метафарычны перанос назвы па знешнім падабенстве.
Рагаві́к 2 ’чорнае зярно ў жыце’ (палес., КЭС). Ад рог 1, гл. ражкі.
Рагавік 3 ’зуб мудрасці’ (Сцяшк.), ’металічны навугольнік для аконнай рамы’ (там жа). Ад рог 2 ’вугал, кут’ (гл.), г. зн. ’які знаходзіцца на рагу, у куце’, параўн. кутні зуб ’зуб мудрасці’.
Рагаві́к 4 ’клінок для адціскання сыру’ (Мат. Гом.), ’вышытая касынка’ (Сцяшк. Сл.). Да рог 1 ’прадмет канічнай формы, клінападобны прадмет’, сюды ж рагавічо́к ’закуток у полі ці сенажаці сярод кустоў’ (Сцяшк. Сл.).
Рагаві́к 5 ’жук-алень’ (віц., ЖНС). Да рог 1, параўн. рагаль (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
рогови́к мин. рагаві́к, -ку́ м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Рага́к ’спарыння ў жыце’, рога́к, рагакі́, рогакі́ ’тс’ (ЛА, 2). Ад рог (гл.). Метафарычны перанос па форме, параўн. рагавік 2 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)