піто́к
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
піто́к |
піткі́ |
| Р. |
пітка́ |
пітко́ў |
| Д. |
пітку́ |
пітка́м |
| В. |
пітка́ |
пітко́ў |
| Т. |
пітко́м |
пітка́мі |
| М. |
пітку́ |
пітка́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
піто́к, -тка́ м., прост. питу́х, люби́тель вы́пить
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
піто́к, ‑тка, м.
Разм. Чалавек, які любіць і можа выпіць многа спіртных напіткаў. [Галя:] — Вы ж ведаеце, які з мяне піток. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Піто́к ’пітушчы чалавек, што любіць і можа добра выпіць’ (ТСБМ, Бяльк.). Да піць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
малопью́щий прил. сла́бы піто́к.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Піта́чка ’чарка’ (Бяльк.). Відаць, утварэнне ад піць, мардуй. піток ’п’яніца’, пітны ’прыгодны для піцця’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Піце́ц ’піток’ (ТС), укр. питець ’тс’. Вытворнае ад піць (гл.), параўн. піток. Згодна з ESJSt (11, 647), дэрыват ад *pitati ’карміць, жывіць, насычаць’, дакладней, ад больш архаічнай формы, засведчанай у ст.-слав. питѣти ’тс’, што ўтворана ад назоўніка *рііь, параўн. ст.-інд. авест. ріш‑ ’страва, пітво’, асец. fud ’мяса’ і пад.; дыферэнцыяцыя значэння другасная, тлумачыцца супрацьпастаўленнем аналагічнаму тэрміну ядзенне (гл.), што, магчыма, утвараў рыфмаваны фразеалагізм, параўн. рус. тапёра и едера.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Піва́к ’п’яніца’ (Ян.), ’піток’ (ТС). Да піва́ць — дзеяслоў шматразовага дзеяння ад піць (гл.). Суфікс ‑ак з экспрэсіяй зніжанасці прыўносіць значэнне назвы асобы па схільнасці да адпаведнага дзеяння.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Піту́н 1 ’піток; п’яніца’ (зэльв., Жыв. сл.; Сл. рэп лекс.), ’той, хто п’е алкагольнае пітво’ (Варл.). Да піць (гл.). Суф. ‑ун з экспрэсным значэннем ’схільнасць да адпаведнага дзеяння’ (Сцяцко, Афікс. наз., 68).
◎ Піту́н 2 ’тытунь’ (смарг., Сл. ПЗБ). У выніку распадабення т — m > п — т. Да тытунь (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пью́щий
1. прич. які́ (што) п’е;
2. прил. піту́шчы;
3. сущ. піто́к, род. пітака́ м., піту́шчы, -шчага м.; (пьяница) п’я́ніца, -цы м. и ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)