пяшчо́та

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. пяшчо́та пяшчо́ты
Р. пяшчо́ты пяшчо́т
Д. пяшчо́це пяшчо́там
В. пяшчо́ту пяшчо́ты
Т. пяшчо́тай
пяшчо́таю		 пяшчо́тамі
М. пяшчо́це пяшчо́тах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пяшчо́та ж.

1. не́га;

жыць у ~чо́це — жить в не́ге;

2. (ласка) не́жность;

мацяры́нская п. — матери́нская не́жность

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пяшчо́та, ‑ы, ДМ ‑шчоце, ж.

1. Поўнае задавальненне чыіх‑н. жаданняў, капрызаў. Руды ў пяшчоце дый у ласцы: Штодзень тры разы бульбы ў ражцы Даюць яму, ды ’шчэ й з мукою. Крапіва.

2. Пачуццё ласкі, замілавання, мяккасці ў адносінах да каго‑, чаго‑н. Мацярынская пяшчота. □ [Кіру] ахапіла такая пяшчота, што, убачыўшы бацьку.., яна абвіла яго шыю і пачала цалаваць у шчокі, у нос, у лоб. Карпаў. Агорнуты пяшчотаю да дзяўчыны, .. [Іван] адхіліў ад яе галавы навіслыя сцябліны маку, адагнаў беленькага .. матыля, які ўсё прымерваўся сесці на яе валасы. Быкаў. Чаго ж цяпер так хвалюе яе [Ганну] апошняя пяшчота цяпла, згалеласць палёў, смутак асенніх дзён? Мележ.

3. толькі мн. (пяшчо́ты, ‑чот). Учынкі, словы, якімі выказваюцца пачуцці ласкі, замілавання. Карызна ў бурныя пяшчоты пераліваў сваё, прывезенае з раёна, узрушэнне. Зарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пяшчо́та, -ы, ДМ -чо́це, ж.

1. Поўнае задавальненне чыіх-н. жаданняў, капрызаў.

Жыць у пяшчоце.

2. Пачуццё ласкі, замілавання, мяккасці ў адносінах да каго-, чаго-н.

Мацярынская п.

3. толькі мн. (пяшчо́ты, -чо́т). Учынкі, словы, якімі выказваюцца пачуцці ласкі, замілавання.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пяшчо́тнасць, -і, ж.

1. гл. пяшчотны.

2. Ласкавасць, пяшчота.

П. маці да дзяцей.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ла́ска

‘пяшчота, спагада’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. ла́ска
Р. ла́скі
Д. ла́сцы
В. ла́ску
Т. ла́скай
ла́скаю
М. ла́сцы

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пясто́та, ‑ы, ДМ ‑тоце, ж.

Тое, што і пяшчота. Можа, залішне гэтых пястотаў, можа, маці дарэмна штодня адзявае малую сама? Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заце́пліцца, ‑ліцца і зацяплі́цца, ‑ліцца; зак.

Разм. Загарэцца слабым полымем. Зацеплілася свечка. // перан. Узнікнуць, з’явіцца. Зацеплілася надзея. □ У камісара зацеплілася бацькоўская пяшчота. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Суне́га ’пяшчота; палкасць’ (У. Дубоўка, Стан.). З су- і нега, гл. (паэтычны наватвор?), параўн. кунега, кунежыцца, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

не́жность

1. пяшчо́тнасць, -ці ж., ла́ска́васць, -ці ж.; даліка́тнасць, -ці ж.; то́нкасць, -ці ж.; мя́ккасць, -ці ж.; прые́мнасць, -ці ж.; см. не́жный;

не́жность взгля́да пяшчо́тнасць по́гляду;

не́жность ко́жи мя́ккасць (даліка́тнасць) ску́ры;

2. (ласка) пяшчо́та, -ты ж.;

матери́нская не́жность ма́тчына пяшчо́та;

3. не́жности мн., разг. пяшчо́ты, род. пяшчо́т, ед. пяшчо́та, -ты ж.;

◊

теля́чьи не́жности цяля́чыя пяшчо́ты;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)