пу́льс
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
пу́льс |
| Р. |
пу́льсу |
| Д. |
пу́льсу |
| В. |
пу́льс |
| Т. |
пу́льсам |
| М. |
пу́льсе |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
пульс, -у, м.
1. Рытмічны рух сценак артэрый, які выклікаецца дзейнасцю сэрца.
Намацаць п.
2. перан., чаго. Тэмп жыцця, руху чаго-н.
П. грамадскага жыцця.
|| прым. пу́льсавы, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пульс прям., перен. пульс, род. пу́льсу м.;
щу́пать пульс ма́цаць пульс;
пульс обще́ственной жи́зни пульс грама́дскага жыцця́;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пульс (род. пу́льсу) м., прям., перен. пульс;
ма́цаць п. — щу́пать пульс;
п. грама́дскага жыцця́ — пульс обще́ственной жи́зни
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пульс, ‑у, м.
1. Хвалепадобны рытмічны рух сценак крывяносных сасудаў, які выклікаецца выштурхваннем крыві з сэрца. У нейкі крытычны момант у .. [парадзіхі] пасінелі пазногці і пульс упаў да мінімуму. Шамякін. // Месца, дзе адчуваецца, намацваецца гэты рух. Нахіліўшыся над хворай, Аліса Іванаўна ўзяла яе руку, намацала пульс. Марціновіч.
2. перан.; чаго або які. Рытм, тэмп чаго‑н. (жыцця, дзейнасці і г. д.). З надыходам вечара пульс жыцця на аэрадроме не толькі не сцішаўся, але яшчэ і пачынаў біцца хутчэй. Шахавец. Сюды сыходзіліся ўсе ніці ад дзеючых часцей і злучэнняў фронту, і тут асабліва поўна адчуваўся баявы пульс вайны. Дудо.
[Ад лац. pulsus — штуршок.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пульс (ТСБМ), ст.-бел. пулсъ, пулсо, фулсо ’пульс, сэрцабіццё’. Запазычана з польск. puls, што паходзіць з с.-лац. pulsus ад pellere ’стукнуць, піхнуць’ (Булыка, Лекс. запазыч., 129; Фасмер, 3, 405), старабеларускія фоулъсо, хоулсо разглядаюцца як вынік памылковай рэканструкцыі грэцызаванай формы слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пульс-тэрапі́я
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
| Н. |
пульс-тэрапі́я |
| Р. |
пульс-тэрапі́і |
| Д. |
пульс-тэрапі́і |
| В. |
пульс-тэрапі́ю |
| Т. |
пульс-тэрапі́яй
пульс-тэрапі́яю |
| М. |
пульс-тэрапі́і |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
пача́шчаны учащённый;
п. пульс — учащённый пульс
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ніткападо́бны нитеви́дный, нитеобра́зный;
○ н. пульс — мед. нитеви́дный пульс
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нитеви́дный и нитеобра́зный ніткападо́бны; (нитчатый) ні́тачны;
нитеви́дный пульс мед. ніткападо́бны пульс.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)