прыся́жны, -ая, -ае.

1. Які прыняў прысягу (уст.).

2. перан. Пастаянны, заўсёдны (разм., жарт.).

П. жартаўнік.

○

Суд прысяжных — суд з удзелам выбарных ад насельніцтва асоб, якія выносяць рашэнне аб вінаватасці або невінаватасці падсуднага.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыся́жны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. прыся́жны прыся́жная прыся́жнае прыся́жныя
Р. прыся́жнага прыся́жнай
прыся́жнае		 прыся́жнага прыся́жных
Д. прыся́жнаму прыся́жнай прыся́жнаму прыся́жным
В. прыся́жны (неадуш.)
прыся́жнага (адуш.)		 прыся́жную прыся́жнае прыся́жныя (неадуш.)
прыся́жных (адуш.)
Т. прыся́жным прыся́жнай
прыся́жнаю		 прыся́жным прыся́жнымі
М. прыся́жным прыся́жнай прыся́жным прыся́жных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прыся́жны

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне

адз. мн.
м. -
Н. прыся́жны прыся́жныя
Р. прыся́жнага прыся́жных
Д. прыся́жнаму прыся́жным
В. прыся́жнага прыся́жных
Т. прыся́жным прыся́жнымі
М. прыся́жным прыся́жных

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прыся́жны

1. уст. (принявший присягу) прися́жный;

~ныя засяда́целі — дорев. прися́жные заседа́тели;

п. паве́раны — дорев. прися́жный пове́ренный;

2. в знач. сущ. прися́жный;

суд ~ных — суд прися́жных

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыся́жны, ‑ая, ‑ае.

1. Уст. Які прыняў прысягу, прысягнуў каму‑н.

2. Разм. Пастаянны, заўсёдны. І прэлат з Ліптова завітаў з паклонам. Гэты быў у [караля] прысяжным шпіёнам. Бажко.

3. у знач. наз. прыся́жны, ‑ага, м. У буржуазным судзе — выбарная асоба, якая ўдзельнічае ў разборы судовых спраў. Суддзя часта пазяхаў. Аб нечым параіўшыся з прысяжнымі, ён пачаў допыт Джыавані. Лынькоў.

•••

Прысяжны павераны гл. павераны.

Суд прысяжных гл. суд.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паве́раны, -ага, мн. -ыя, -ых, м. (кніжн.).

Асоба, афіцыйна ўпаўнаважаная дзейнічаць ад чыйго-н. імя.

○

Прысяжны павераны — адвакат у царскай Расіі.

Прысяжны ў справах — дыпламатычны прадстаўнік, ніжэйшы на ранг за пасла ці пасланніка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прися́жный

1. (принявший присягу) уст. прыся́жны;

прися́жные заседа́тели уст. прыся́жныя засяда́целі;

прися́жный пове́ренный уст. прыся́жны паве́раны;

2. разг. заўзя́ты; (всегдашний) заўсёдны;

прися́жный шутни́к заўзя́ты жартаўні́к;

3. сущ., уст. прыся́жны, -нага м.;

суд прися́жных суд прыся́жных.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сярмя́жнік, ‑а, м.

У дарэвалюцыйнай Расіі — вясковы бядняк. У акруговым судзе, які размяшчаўся ў палацы Тышкевіча на Трокскай вуліцы, прысяжны павераны выступаў абаронцам простых сярмяжнікаў і гарадской беднаты. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паве́раны сущ. пове́ренный;

п. ў спра́вах — дип. пове́ренный в дела́х;

прыся́жны п. — юр., уст. прися́жный пове́ренный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паве́раны, ‑ага, м.

Асоба, якая мае права дзейнічаць ад імя якой‑н. асобы або ўстановы ў афіцыйным парадку. Прыватны павераны.

•••

Павераны ў справах — дыпламатычны прадстаўнік, ніжэйшы на ранг за пасла, пасланніка.

Прысяжны павераны — афіцыйная назва адваката ў Расіі да рэвалюцыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)