прыплю́снуты
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
прыплю́снуты |
прыплю́снутая |
прыплю́снутае |
прыплю́снутыя |
| Р. |
прыплю́снутага |
прыплю́снутай прыплю́снутае |
прыплю́снутага |
прыплю́снутых |
| Д. |
прыплю́снутаму |
прыплю́снутай |
прыплю́снутаму |
прыплю́снутым |
| В. |
прыплю́снуты (неадуш.) прыплю́снутага (адуш.) |
прыплю́снутую |
прыплю́снутае |
прыплю́снутыя (неадуш.) прыплю́снутых (адуш.) |
| Т. |
прыплю́снутым |
прыплю́снутай прыплю́снутаю |
прыплю́снутым |
прыплю́снутымі |
| М. |
прыплю́снутым |
прыплю́снутай |
прыплю́снутым |
прыплю́снутых |
Крыніцы:
dzsl2007,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прыплю́снуты
дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
прыплю́снуты |
прыплю́снутая |
прыплю́снутае |
прыплю́снутыя |
| Р. |
прыплю́снутага |
прыплю́снутай прыплю́снутае |
прыплю́снутага |
прыплю́снутых |
| Д. |
прыплю́снутаму |
прыплю́снутай |
прыплю́снутаму |
прыплю́снутым |
| В. |
прыплю́снуты (неадуш.) прыплю́снутага (адуш.) |
прыплю́снутую |
прыплю́снутае |
прыплю́снутыя (неадуш.) прыплю́снутых (адуш.) |
| Т. |
прыплю́снутым |
прыплю́снутай прыплю́снутаю |
прыплю́снутым |
прыплю́снутымі |
| М. |
прыплю́снутым |
прыплю́снутай |
прыплю́снутым |
прыплю́снутых |
Кароткая форма: прыплю́снута.
Крыніцы:
dzsl2007,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прыплю́снуты, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад прыплюснуць.
2. у знач. прым. Які мае выгляд прыціснутага з бакоў або зверху. Прыплюснуты нос. □ Твар у мужчыны круглы і прыплюснуты. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыплю́снуць, -ну, -неш, -не; -ні́; -нуты; зак.
1. каго-што. Націснуўшы, зрабіць плоскім, трохі сплюшчыць.
П. галоўку цвіка.
Прыплюснуты нос (шырокі і плоскі).
2. што. Прыжмурыць, прыкрыць (павекі).
П. вейкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Пляска́ты ’без звычайнай пукатасці, прыплюснуты’, ’які мае невялікую вышыню або таўшчыню пры прамой і роўнай паверхні’ (ТСБМ; слонім., КЭС; пух., Сл. ПЗБ; Шат.; беласт., Стан.), плеска́ты ’пляскаты’ (ТС), плыска́ты ’прыплюснуты, плоскі’ (драг., Лучыц-Федарэц, вусн. паведамл.), плеска́тая ’нізкая, пакатая (страха)’ (стаўб., карэліц., ЛА, 4). Хаця не выключана ўтварэнне ад пляска́ць (гл.), аднак больш імаверна, што лексема запазычана з польск. plaskaty ’плоскі’ (з XVI ст.). Параўн., аднак, пляска́ны ’пляскаты (пра авёс)’, пля́сканькі ’пляскаценькі’ (швянч., трак., Сл. ПЗБ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сплю́шчаны 1, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад сплюшчыць 1.
сплю́шчаны 2, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад сплюшчыць 2.
2. у знач. прым. Які стаў пляскатым ад ціску, удару і пад. Дзе сосны — дзён яшчэ нядаўніх сведкі? Акопы... Дрот калючы... Сплюшчаная каска. Шушкевіч. // Прыплюснуты; пляскатай формы. Сплюшчаны нос.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пляска́ты, ‑ая, ‑ае.
1. Без звычайнай пукатасці, прыплюснуты. Пляскаты лоб. □ Хлопчык, падобны з твару на маці — паўнашчокі, з чорнымі вачыма і крышку пляскатым носам, — абхапіў бацьку за шыю. Хадкевіч.
2. Які мае невялікую вышыню або таўшчыню пры прамой і роўнай паверхні. Хістаючыся, Алесь пасунуўся да прызбы, выграб вялікі пляскаты камень, падняў у сябе над галавою, але камень сарваўся з рук. Адамчык. Хлопцы прынеслі толькі пляскаты нямецкі штых. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ры́хтык, прысл.
Разм.
1. Якраз, дакладна (таксама, такі самы). Алімпа ўгледзела праз шыбу акна прыплюснуты нос і вушы, рыхтык такія, як у дзядзькі. Сабаленка. Карацей і прасцей кажучы, .. [гаспадар] гуляў са мной рыхтык так, як гуляе кот з мышкай, не даючы ёй ніякай магчымасці пазбавіцца ягоных кіпцюроў. Дубоўка.
2. у знач. нязм. прым. Выліты хто‑н., падобны на каго‑н. — У клубе сядзеў дзядзька рыхтык наш Пракоп Кульгавы. Хведаровіч. Яшчэ калі малым быў, аднойчы, на вадохрышча, вылепіў са снегу станавога, але ж рыхтык ён. Гурскі.
[Польск. rychtyk, rychtyg з ням.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)