прасту́да, -ы, ДМ -дзе, ж.

Хвароба, выкліканая ахаладжэннем арганізма.

Пабойвацца прастуды.

|| прым. прасту́дны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прасту́да

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. прасту́да
Р. прасту́ды
Д. прасту́дзе
В. прасту́ду
Т. прасту́дай
прасту́даю
М. прасту́дзе

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прасту́да ж. просту́да

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прасту́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

Ахаладжэнне арганізма чалавека, якое выклікае хваробу. Ферапонт пабойваўся прастуды, дык і ўлетку часта выходзіў на варту ў кажусе. Кулакоўскі. // Разм. Хвароба, выкліканая ахаладжэннем арганізма чалавека. У Віяна была звычайная прастуда, якая потым да раніцы прайшла. Карпюк. Увогуле турбавацца няма прычыны — чалавек на нагах, ці варта звяртаць увагу на яго кашаль — ад прастуды на вайне не капаюць. Быкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Прасту́да ’ахаладжэнне арганізма чалавека’, ’хвароба ад ахаладжэння’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ), прасту́дзенне ’прастуда’ (ТС). Рус. просту́да ’тс’. Аддзеяслоўны назоўнік ад прастудзіць(цца) < студзіць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прасту́дны гл. прастуда.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

засту́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

Разм. Тое, што і прастуда. Лякарства ад застуды.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

просту́да прасту́да, -ды ж.;

схвати́ть просту́ду прастудзі́цца, схапі́ць прасту́ду;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Азно́б (БРС), азноба ’балячка, прастуда, азноб, зайздрасць’ (Нас.). Гл. знабіць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

з’яві́цца, з’яўлю́ся, з’я́вішся, з’я́віцца; зак.

1. Прыйсці куды-н. па выкліку, па якой-н. афіцыйнай неабходнасці.

З. ў час.

З. ў суд.

2. Прыйсці, прыбыць.

Дадому сын з’явіўся позна вечарам.

3. Узнікнуць, паказацца перад вачамі, паявіцца.

На небе з’явіліся першыя зоркі.

4. Узнікнуць, пачаць існаваць.

З’явілася новая думка.

5. Стаць, зрабіцца чым-н.

Прастуда з’явілася прычынай хваробы.

◊

З’явіцца на свет — нарадзіцца.

|| незак. з’яўля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.

|| наз. з’яўле́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)