праслу́хаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.

1. гл. слухаць.

2. каго-што. Выслухаць ад пачатку да канца.

П. оперу. П. курс лекцый.

3. каго-што. Вызначыць на слых стан чаго-н. (спец.).

П. лёгкія.

4. што. Слухаючы, не ўспрыняць, не пачуць (разм.).

Баяцца, каб не п. галоўнае.

5. Выведаць па чутках, размовах.

П. аб прыездзе артыстаў.

6. каго-што. Правесці які-н. час слухаючы.

|| незак. праслу́хваць, -аю, -аеш, -ае (да 2—5 знач.); наз. праслу́хванне, -я, н. і праслухо́ўваць, -аю, -аеш, -ае (да 2—5 знач.); наз. праслухо́ўванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

праслу́хаць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. праслу́хаю праслу́хаем
2-я ас. праслу́хаеш праслу́хаеце
3-я ас. праслу́хае праслу́хаюць
Прошлы час
м. праслу́хаў праслу́халі
ж. праслу́хала
н. праслу́хала
Загадны лад
2-я ас. праслу́хай праслу́хайце
Дзеепрыслоўе
прош. час праслу́хаўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

праслу́хаць сов.

1. в разн. знач. прослу́шать;

п. выступле́нне пісьме́нніка — прослу́шать выступле́ние писа́теля;

п. лёгкія — прослу́шать лёгкие;

п. курс бата́нікі — прослу́шать курс бота́ники;

п. гало́ўнае — прослу́шать гла́вное;

2. (нек-рое время) прослу́шать;

п. дзве гадзі́ны радыё — прослу́шать два часа́ ра́дио

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

праслу́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

1. каго-што. Успрыняць слыхам. Праслухаць оперу. Праслухаць прамову. Праслухаць лектара.

2. што. Прайсці курс якой‑н. навукі, слухаючы лекцыі. Праслухаць курс батанікі. Праслухаць курс літаратуры.

3. каго-што. Абследаваць, вызначыць на слых стан якога‑н. унутранага органа. Праслухаць лёгкія. Праслухаць хворага.

4. што. Не пачуць, прапусціць. Прыліп на месцы і Паўлюк, нават пабаяўся павярнуцца, каб раптам не праслухаць галоўнага. Шамякін.

5. Выведаць што‑н. Праслухаць аб прыездзе артыстаў.

6. што і без дап. Слухаць некаторы час. Праслухаць дзве гадзіны радыё.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Праслу́хаць ’даведацца’ (віл., Сл. ПЗБ). З польск. przesłuchać ’дапрасіць, выслухаць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

слу́хаць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. каго-што. Накіроўваць слых на што-н.

С. музыку.

2. што. Публічна разглядаць (судовую справу; афіц.).

С. справу аб разводзе.

3. каго-што. Вывучаць што-н. наведваючы лекцыі.

С. курс уводзін у мовазнаўства.

4. каго-што. Даследаваць шляхам выслухвання стан і работу якога-н. унутранага органа.

Доктар уважліва слухаў сэрца.

С. хворага.

5. каго-што. Слухацца каго-н., выконваць чые-н. загады, рабіць так, як хто-н. раіць.

Слухай, што бацька гаворыць.

Трэба с. старэйшых.

Вучні павінны с. настаўніка.

6. заг. слу́хай(це). Ужыв. ў пачатку размовы як зваротак для таго, каб прыцягнуць увагу (разм.).

Слухай, яшчэ я не закончыла, а ты сваё працягваеш.

7. 1 ас. адз. цяпер. слу́хаю, часц. Адказ (пераважна вайскоўцаў) на якое-н. распараджэнне, які абазначае, што яно будзе выканана.

|| зак. праслу́хаць, -аю, -аеш, -ае; -аны (да 1, 3 і 4 знач.) і паслу́хаць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. слу́ханне, -я, н. (да 1—3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прослу́шать сов.

1. праслу́хаць; (выслушать) вы́слухаць;

2. (не услышать) разг. праслу́хаць, недачу́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

праслухо́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да праслухаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

праслу́ханы, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад праслухаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

праслу́хванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. праслухваць — праслухаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)