прапанава́ць, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; -нава́ны; зак. і незак., каму.
1. каго-што або з інф. Падаць (падаваць) на абмеркаванне як пэўную магчымасць.
П. новы праект. П. пабудаваць мост.
П. чыю-н. кандыдатуру для абмеркавання.
2. што. Запытаць (пытаць), задаць (задаваць).
П. пытанне. П. задачу.
3. каго-што. Даць (даваць) у чыё-н. распараджэнне.
П. свае паслугі.
4. з інф. Патрабаваць, загадаць (загадваць) што-н. зрабіць (рабіць).
П. закончыць пабудову ў тыднёвы тэрмін.
|| незак. яшчэ прапано́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. прапано́ва, -ы, ж. і прапанава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прапанава́ць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
прапану́ю |
прапану́ем |
| 2-я ас. |
прапану́еш |
прапану́еце |
| 3-я ас. |
прапану́е |
прапану́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
прапанава́ў |
прапанава́лі |
| ж. |
прапанава́ла |
| н. |
прапанава́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
прапану́й |
прапану́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
прапану́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прапанава́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
прапану́ю |
прапану́ем |
| 2-я ас. |
прапану́еш |
прапану́еце |
| 3-я ас. |
прапану́е |
прапану́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
прапанава́ў |
прапанава́лі |
| ж. |
прапанава́ла |
| н. |
прапанава́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
прапану́й |
прапану́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
прапанава́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прапанава́ць I сов., в разн. знач. предложи́ть;
п. но́вы прае́кт — предложи́ть но́вый прое́кт;
п. дапамо́гу — предложи́ть по́мощь;
п. но́вую зада́чу — предложи́ть но́вую зада́чу;
п. пайсці́ ў адпачы́нак — предложи́ть пойти́ в о́тпуск;
◊ п. руку́ (і сэ́рца) — (каму) предложи́ть ру́ку (и се́рдце) (кому)
прапанава́ць II несов., см. прапано́ўваць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прапанава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак. і незак.
1. каго-што і з інф. Заявіць (заяўляць) аб гатоўнасці, жаданні памагчы, зрабіць паслугу, даць у чыё‑н. распараджэнне што‑н. Прапанаваць свае паслугі. □ Паходня прапанаваў мне пасяліцца ў яго, і я з удзячнасцю згадзіўся. Хадкевіч. Яўхім прапанаваў .. [Антосю] свайго каня, каб навазіць дроў. Чарнышэвіч.
2. што і з дадан. сказам. Выказаць (выказваць), унесці (уносіць) прапанову, параіць (раіць). Новы старшыня на праўленні прапанаваў: пакуль яшчэ падмерзлае балота трымае, на поле навазіць торфу! Карпюк. — Пагуляем сёння разам, — Прапануе ўсім Васіль. Ставер. // каго-што. Выставіць (выстаўляць) чыю‑н. кандыдатуру, рэкамендаваць. Прапанаваў кандыдатуру Дзіміна сам дырэктар, і таму яе лёгка падтрымалі, хоць Дзімін і адмаўляўся. Карпаў.
3. што. Даручыць (даручаць) выканаць. Прапанаваць цяжкую задачу.
•••
Прапанаваць руку (і сэрца) каму — прасіць стаць сваёй жонкай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прапанава́ць ’заявіць аб жаданні, гатоўнасці дапамагчы’, ’выказаць, унесці прапанову, параіць’, ’даручыць выканаць’ (ТСБМ, Гарэц.). З польск. proponować ’тс’ (Кюнэ, Poln., 89). Польск. з лац. proponere ’тс’ < pro‑ ’перад’ і ponere ’класці’ (Голуб-Ліер, 397).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
предложи́ть сов. прапанава́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прапанава́цца, ‑нуецца; незак.
Зал. да прапанаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прапанава́ны в разн. знач. предло́женный; см. прапанава́ць I
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прапано́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да прапанаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)