прае́кцыя
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
прае́кцыя |
прае́кцыі |
| Р. |
прае́кцыі |
прае́кцый |
| Д. |
прае́кцыі |
прае́кцыям |
| В. |
прае́кцыю |
прае́кцыі |
| Т. |
прае́кцыяй
прае́кцыяю |
прае́кцыямі |
| М. |
прае́кцыі |
прае́кцыях |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прае́кцыя, -і, мн. -і, -цый, ж. (спец.).
1. Адлюстраванне прасторавых фігур на плоскасці.
2. Перадача на экран відарысаў.
|| прым. праекты́ўны, -ая, -ае (да 1 знач.) і праекцы́йны, -ая, -ае.
Праектыўная геаметрыя (раздзел геаметрыі). Праекцыйны ліхтар.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прае́кцыя ж., спец. прое́кция
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прае́кцыя, ‑і, ж.
1. У матэматыцы — адлюстраванне прасторавых фігур на плоскасці.
2. Спец. Павялічанае адлюстраванне чаго‑н. на экране, атрыманае аптычным спосабам.
[Ад лац. projectio — кіданне наперад.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прое́кция спец. прае́кцыя, -цыі ж.;
вертика́льная прое́кция вертыка́льная прае́кцыя;
горизонта́льная прое́кция гарызанта́льная прае́кцыя.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
артагана́льны мат. ортогона́льный;
~ная прае́кцыя — ортогона́льная прое́кция
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
стэрэаграфі́чны, ‑ая, ‑ае.
Спец. Які мае адносіны да стэрэаграфіі. Стэрэаграфічная праекцыя.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фаса́д, ‑а, М ‑дзе, м.
1. Пярэдняя галоўная частка будынка, што выходзіць на вуліцу. Галоўны фасад павільёна ўпрыгожваецца велічнай каланадай. «Беларусь». Цешыла і вабіла ўсё: .. абліты вадою асфальт, у якім люстраваліся фасады будынкаў, машыны і людзі. Грамовіч.
2. Спец. Вертыкальная праекцыя аб’екта.
[Фр. façade.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хуткаплы́нны, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і хуткацечны. Хаткі, хутаркі з дзікага каменю, чыстая, як сляза, хуткаплынная рэчка. Караткевіч. Вачэй не адарваць ад бяскрайніх прастораў, ад рэк хуткаплынных, ад тайгі велічнай, ад ззяючых на сонцы чорных хрыбтоў. Хадкевіч. Менавіта гэтае сутыкненне хуткаплыннай гістарычнай, нават штодзённай явы з вечнасцю, яе праекцыя на вечнасць надае твору [«Новай зямлі» Я. Коласа] мастацка-філасофскую вышыню, высокае гучанне. Навуменка. І нашы клёны разрасліся, І хуткаплынныя гады Пазамялі апалым лісцем Мае хлапечыя сляды. Бураўкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ценявы́, ‑ая, ‑ое.
1. Які мае адносіны да ценю (у 2, 6 знач.). Ценявыя ўзоры. Ценявая праекцыя. Ценявы тэатр. Ценявыя фарбы.
2. Які знаходзіцца ў цяні (у 1 знач.); неасветлены. Ценявы бок вуліцы. □ Некалі гэтая.. [ігруша] раскошна і маляўніча развіналася над хатай, яе лісце было да таго густое, што пры невялікім дожджыку ўвесь ценявы бок страхі аставаўся сухі. Кулакоўскі.
3. перан. Адмоўны, непажаданы. Ценявыя бакі жыцця Багдановіч раскрываў з настолькі вялікім пачуццём меры, што раскрыццё іх было ў яго сапраўды не «кветкамі зла». Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)