праві́нцыя

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. праві́нцыя праві́нцыі
Р. праві́нцыі праві́нцый
Д. праві́нцыі праві́нцыям
В. праві́нцыю праві́нцыі
Т. праві́нцыяй
праві́нцыяю
праві́нцыямі
М. праві́нцыі праві́нцыях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прусакі́, -о́ў, адз.а́к, -а́, м.

Ураджэнцы або жыхары Прусіі, былой нямецкай правінцыі.

|| ж. пруса́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак (разм.).

|| прым. пру́скі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

правінцыя́л, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Жыхар правінцыі (у 2 знач.; уст.).

2. перан. Чалавек з адсталымі, абмежаванымі поглядамі.

|| ж. правінцыя́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прако́нсул, ‑а, м.

Гіст. Намеснік правінцыі ў Старажытныя Рыме.

[Лац. proconsul.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паўста́ўкі, ж.

Палавіна стаўкі ​1 (у 2 знач.). Працаваць на паўстаўкі. □ Я ў сяле працую, не ў сталіцы, Хоць сталічны скончыў інстытут. Мой таварыш здзіўлен: У правінцыі? На паўстаўкі я застаўся тут... Ты паўстаўкі маеш у сталіцы. Значыць, ты на паўжыцця жывеш. Я пішу з сяла, а не з правінцыі. Не крыўдуй за гэты шчыры верш. Прануза.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бе́здар, ‑ы, ж.

Разм. Бяздарны, няздатны чалавек. Глухмень, правінцыі дакука — Паняцце бездараў пустых. І там, там творыцца навука, Калі к навуцы здатны ты. Бачыла.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

правінцыялі́зм, ‑у, м.

1. Уст. Погляды і манеры, звязаныя з жыццём у глухой мясцовасці, правінцыі.

2. Слова або выраз, уласцівыя абласной, а не літаратурнай мове; дыялектызм.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тангу́ты, ‑аў; адз. тангут, ‑а, М ‑гуце, м.; тангутка, ‑і, ДМ ‑тцы; мн. тангуткі, ‑так; ж.

Качавое насельніцтва Тыбецкага нагор’я ў правінцыі Цінхай Кітайскай Народнай Рэспублікі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

правінцыя́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Уст. Які знаходзіцца ў правінцыі (у 3 знач.). Пасля Памыйка адкрыўся Рыгору, што ён з’яўляецца карэспандэнтам некалькіх сталічных і правінцыяльных газет. Гартны.

2. Разм. зневаж. Абмежаваны ў сваіх поглядах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

правінцыя́л, ‑а, м.

Уст. Жыхар правінцыі (у 3 знач.). Прыехаў я ў Мінск як самы сапраўдны правінцыял: нясмелы, непаваротлівы. Скрыган. // Разм. зневаж. Чалавек з адсталымі, абмежаванымі поглядамі. — Дык ты, чалавеча, хоць і ў сталіцы жывеш, а мо большы правінцыял, чым тутэйшыя людзі. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)