праваява́ць
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
праваю́ю |
праваю́ем |
| 2-я ас. |
праваю́еш |
праваю́еце |
| 3-я ас. |
праваю́е |
праваю́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
праваява́ў |
праваява́лі |
| ж. |
праваява́ла |
| н. |
праваява́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
праваю́й |
праваю́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
праваява́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
праваява́ць сов.
1. (нек-рое время) провоева́ть;
п. тры гады́ — провоева́ть три го́да;
2. разг. (издержать на военные нужды) провоева́ть;
п. усе́ гро́шы — провоева́ть все де́ньги
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
праваява́ць, ‑ваюю, ‑ваюеш, ‑ваюе; зак.
Ваяваць некаторы час. Два гады ўжо праваяваў .. [Візэнер].. Але ніколі яшчэ смерць не была так блізка ад яго. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праваява́ны разг. провоёванный; см. праваява́ць 2
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
провоева́ть сов. праваява́ць;
провоева́л три го́да праваява́ў тры гады́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пераваява́ць
‘праваяваць нанова што-небудзь (вайну) і без прамога дапаўнення; скончыць ваяваць’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
пераваю́ю |
пераваю́ем |
| 2-я ас. |
пераваю́еш |
пераваю́еце |
| 3-я ас. |
пераваю́е |
пераваю́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
пераваява́ў |
пераваява́лі |
| ж. |
пераваява́ла |
| н. |
пераваява́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
пераваю́й |
пераваю́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
пераваява́ўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
адваява́ць, ‑ваюю, ‑ваюеш, ‑ваюе; зак.
1. што. У вайне, у барацьбе адабраць захопленае ворагам або завалодаць тым, што належыць ворагу.
2. перан.; каго-што. Дамагчыся чаго‑н., здабыць што‑н. у выніку барацьбы, настойлівасці, працы, выратаваць каго‑н. [Бабейка:] — Нават пасля вайны адваявалі гектараў пяцьдзесят у балота — вунь, бачыце, чарнее ралля, гэта ўзаралі на зіму. Хадкевіч. [Хірургу] не раз хацелася кінуць папрок гэтаму ганарліўцу, якога ён адваяваў ад смерці, але кожны раз яго спрактыкаваны розум раіў маўчаць. Васілевіч.
3. Разм. Пазбавіцца сілы, моцы ваяваць. [Царская дачка:] — Зноў ідзе на наша царства вялікае войска аж трох каралёў. А бацька мой стары ўжо — ваяваць не можа. Ці не паехаў бы ты за яго? — Куды мне ехаць, — кажа салдат. — Я ўжо сваё адваяваў. Якімовіч.
4. Разм. Праваяваць нейкі час, скончыць ваяваць. Адваяваць два гады. □ Не дачакаўся ў гэты час суровы, Стары шасцідзесятае вясны, Знайшоў спакой на могілках вясковых, Адваяваўшы спраўна тры вайны. Звонак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)