прабе́л
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
прабе́л |
прабе́лы |
| Р. |
прабе́лу |
прабе́лаў |
| Д. |
прабе́лу |
прабе́лам |
| В. |
прабе́л |
прабе́лы |
| Т. |
прабе́лам |
прабе́ламі |
| М. |
прабе́ле |
прабе́лах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
прабе́л, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. Незапоўненае месца ў тэксце, прагал (паміж літарамі, словамі, радкамі).
Пакінуць п.
2. перан. Недахоп, недагляд.
П. у ведах.
|| прым. прабе́льны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).
П. матэрыял (у друкарскім наборы: брусочкі для ўтварэння прамежкаў).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прабе́л, ‑у, м.
1. Незапоўненае месца ў тэксце, пропуск; прагал паміж літарамі, знакамі, радкамі і пад. у тэксце.
2. Недахоп, недагляд. [Зёлкін:] Нашы меркаванні апраўдаліся Вашай выдатнай працай. Ёсць, праўда, некаторыя прабелы. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прабе́л ’недахоп, недагляд’, ’пропуск у тэксце, прагал’ (ТСБМ). Рус. пробе́л, ст.-рус. пробѣлъ ’белы (які не запоўнены) прамежак’ ад про- і белый, якія былі крыніцай запазычання.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сярэ́днік, ‑а, м.
У друкарскай справе — прабел паміж калонкамі тэксту ў газеце часопісе, кнізе.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прабе́льны I (к прабе́лка, прабе́льванне) пробе́льный;
п. цэх — пробе́льный цех
прабе́льны II (к прабе́л) тип. пробе́льный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
запо́ўніць сов.
1. запо́лнить, напо́лнить;
з. басе́йн — запо́лнить (напо́лнить) бассе́йн;
2. (вписать требуемые сведения) запо́лнить;
з. анке́ту — запо́лнить анке́ту;
3. (занять полностью) запо́лнить, запруди́ть;
4. (пополнить) воспо́лнить;
з. прабе́л — воспо́лнить пробе́л
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пробе́л м.
1. прабе́л, -лу м., прага́л, -лу м.; (пропуск) про́пуск, -ку м.;
пробе́лы на бла́нках прабе́лы (про́пуск) на бла́нках;
2. (недостаток, упущение) хі́ба, -бы ж.; недахо́п, -пу м.;
пробе́лы в зна́ниях недахо́пы ў ве́дах.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Тэ́рмін 1 ‘пэўны прамежак, канец устаноўленага часу’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Шымк. Собр., Ласт., Гарэц., Сержп. Казкі, Касп.), ст.-бел. терминъ, тэрминъ, терменъ ‘тс’ (1577 г., ГСБМ). Запазычана праз ст.-польск. termin ‘тс’, што, у сваю чаргу, з лац. terminus ‘мяжа, канец’ (Булыка, Лекс. запазыч., 192), або непасрэдна адаптаванага з лацінскай тэрміналогіі, што шырока ўжывалася ў судовай практыцы ВКЛ, параўн. termini indiciarii terrestres = рокі судовые земские ад ст.-бел. рок ‘акрэслены, прызначаны час’ (Жлутка, 332). Сюды ж тэрміно́ва ‘ў хуткім часе’ (Варл.), тэрміно́вы ‘які не церпіць адкладу’, тэрмінава́ць ‘прызначыць тэрмін’ (Ласт.).
Тэ́рмін 2 ‘абазначэнне, назва пэўнага паняцця’ (ТСБМ, Некр. і Байк.). Сюды ж, магчыма, ст.-бел. термина, тармена ‘кароткі спіс, нататка’ (1574 г.), термината ‘тс’ (ГСБМ), ‘копія, прабел старонкі’ (Ст.-бел. лексікон), што звязаны з с.-лац. terminus ‘слова ў строга вызначаным сэнсе’, гл. ЕСУМ, 5, 554; Арол, 5, 63.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)