порази́ть сов.

1. (нанести удар) паразі́ць; уда́рыць; (попасть) папа́сці (у што), тра́піць (у што); пацэ́ліць;

порази́ть пу́лей паразі́ць ку́ляй;

порази́ть на́смерть паразі́ць насме́рць;

порази́ть гро́мом уда́рыць гро́мам;

порази́ть цель паразі́ць цэль [тра́піць (папа́сці) у цэль];

2. (победить) паразі́ць, перамагчы́; (разбить) разбі́ць;

порази́ть врага́ перамагчы́ во́рага;

порази́ть неприя́тельские войска́ разбі́ць варо́жыя во́йскі;

3. мед. пашко́дзіць; (разбить) разбі́ць; (лишить зрения, слуха и т. п.) пазба́віць зро́ку (слы́ху і да таго́ падо́бнае), зрабі́ць сляпы́м (глухі́м і да таго́ падо́бнае); кроме этого переводится другими конструкциями: его́ порази́ла слепота́ ён стра́ціў зрок (асле́п, пераста́ў ба́чыць);

его́ порази́л парали́ч яго́ разбі́ў пара́ліч;

4. перен. (произвести сильное впечатление) ура́зіць; (удивить) здзіві́ць;

э́то изве́стие меня́ порази́ло гэ́та ве́стка мяне́ здзіві́ла;

э́то порази́ло воображе́ние гэ́та ўра́зіла ўяўле́нне;

порази́ть до глубины́ души́ ура́зіць да глыбіні́ душы́;

5. юр. пазба́віць (каго, чаго);

порази́ть в права́х пазба́віць право́ў;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паразі́ць сов.

1. порази́ть;

п. цэль — порази́ть цель;

2. (убить, умертвить) порази́ть, срази́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

здзіві́ць сов. удиви́ть; изуми́ть, порази́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ашаламі́ць сов. ошеломи́ть; потрясти́, порази́ть, изуми́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Паразі́ць ’забіць, нанесці ўдар якой-н. зборнай; перамагчы, нанесці паражэнне, разбіць; выклікаць пашкоджанне, змяненне ў тканцы, органе і пад.’ (ТСБМ). Новае кніжнае запазычанне з рус. порази́ть < рази́ть < раз (гл.). Дыял. порожа́ць ’кусаць, жаліць (пра змей)’ (ТС), відавочна, украінізм, параўн. пора́зити ’параніць; укусіць (пра змяю)’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ура́зіць сов.

1. порази́ть, взволнова́ть; потрясти́;

яго ўра́зіла надзвыча́йная цішыня́ — его́ порази́ла необыкнове́нная тишина́;

падзе́і апо́шніх дзён ~зілі мяне́ — собы́тия после́дних дней потрясли́ (взволнова́ли) меня́;

2. оскорби́ть, заде́ть;

у. самалю́бства — оскорби́ть (заде́ть) самолю́бие

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пашко́дзіць сов.

1. (принести вред) повреди́ть;

со́нца вам не п. — со́лнце вам не повреди́т;

2. (поломать, поранить, испортить и т.п.) повреди́ть;

п. ка́бель — повреди́ть ка́бель;

3. порази́ть;

туберкулёз ~дзіў лёгкія — туберкулёз порази́л лёгкие;

не п. — не повреди́т

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пости́гнуть сов.

1. (понять) зразуме́ць; спасці́гнуць; (охватить умом) ахапі́ць (ро́зумам);

пости́гнуть смысл чего́-л. зразуме́ць (спасці́гнуць) сэнс чаго́-не́будзь;

2. (поразить кого-л., случиться с кем-л.) здарыцца (з кім); напатка́ць (каго); спасці́гнуць (каго);

его́ пости́гло несча́стье з ім зда́рылася (яго́ напатка́ла) няшча́сце.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

потрясти́ сов.

1. патрэ́сці, (долго) папатрэ́сці, папатрэ́сваць; скалану́ць, здрыгану́ць; (помахать) памаха́ць, (долго, неоднократно) папамаха́ць, папама́хваць; (оружием) пабра́згаць;

2. (поколебать) страсяну́ць, узварушы́ць, узру́шыць;

3. перен. узру́шыць; (взволновать) усхвалява́ць; (поразить) ура́зіць; (ошеломить) ашаламі́ць, агало́мшыць;

смерть его́ потрясла́ всех смерць яго́ ўзру́шыла (ашаламі́ла, агало́мшыла) усі́х;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

срази́ть сов.

1. (поразить) паразі́ць; (разбить) разбі́ць; (убить) забі́ць; (свалить) звалі́ць; (победить) перамагчы́;

его́ срази́ла пу́ля яго́ паразі́ла (забі́ла) ку́ля;

срази́ть врага́ паразі́ць (разбі́ць, перамагчы́) во́рага;

2. перен. (ця́жка) ура́зіць, прыбі́ць; прыгне́сці, прыгнясці́; (ошеломить) ашаламі́ць;

весть о сме́рти сы́на срази́ла его́ ве́стка аб сме́рці сы́на (ця́жка) ура́зіла (прыбі́ла, прыгняла́) яго́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)