пле́шка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
пле́шка |
пле́шкі |
| Р. |
пле́шкі |
пле́шак |
| Д. |
пле́шцы |
пле́шкам |
| В. |
пле́шку |
пле́шкі |
| Т. |
пле́шкай
пле́шкаю |
пле́шкамі |
| М. |
пле́шцы |
пле́шках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
пле́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.
1. Верхняя расшыраная і звычайна плоская частка чаго-н., што мае форму ножкі, стрыжня і пад.
П. цвіка.
2. Верхні канец караняплода.
П. трускалкі.
|| прым. пле́шачны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пле́шка ж., разг. плех, род. пле́ха м., плеш, род. пле́ша м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пле́шка ж.
1. (гвоздя и т.п.) шля́пка, голо́вка;
2. ве́рхний коне́ц корнепло́да
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пле́шка, ‑і, ДМ ‑ншы; Р мн. ‑шак; ж.
1. Верхняя расшыраная частка чаго‑н., што мае форму ножкі, стрыжня і пад. Мяне.. прыцягнула вузкая паласа падлогі.. Нават не сама падлога, а чорныя плешкі цвікоў. Савіцкі. Па тым месцы, дзе .. вісеў [партрэт], тырчалі пабеленыя плешкі трох цвічкоў, некалі ўбітых трохкутнікам. Кулакоўскі.
2. Верхні канец караняплода.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пле́шка 1, плі́шка ’верхняя, расшыраная частка чаго-небудзь, што мае форму ножкі стрыжня’, ’верхні канец караняплода’, ’кацёлка (галава) сланечнікаў ’галоўка цвіка’, ’шапка грыба’ (ТСБМ, Нас., Мядзв., Касп., Сл. ПЗБ, Ян., ТС, Мат. Маг., Бяльк., Юрч. СНЛ, Жыв. сл.). У выніку семантычнага пераносу ’лысіна’ > ’верхняя частка’ з плеш (гл.). Параўн. укр. плі́шка ’драўляны клін’, рус. плешка ’голая вяршыня гары’, ’галоўка цвіка’, ’шырокі канец далата, па якому б’юць малатком’, польск. pleszka ’галоўка цвіка, шрубы’, ’пляма’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пле́шачны шля́почный; см. пле́шка 1
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кно́пачны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да кнопкі. Кнопачная плешка. // З кнопкай (у 2 знач.). Кнопачны выключальнік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пляшко́ ’патоўшчаная частка зуба ў драўляных граблях’ (брасл., Сл. ПЗБ). Да плешка (гл.). Параўн. таксама польск. pleszka ’галоўка цвіка ці шрубы’, plesznik ’від цвіка’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
голо́вка
1. (у гвоздя и т. п.) пле́шка, -кі ж.;
2. в др. знач. гало́ўка, -кі ж.;
◊
гла́дить по голо́вке гла́дзіць па гало́ўцы;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)