плен пало́н, -ну м., мн. нет.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Плен 1 ’нязжаты касмыль жыта, пакінуты ў полі для прыманю зайцоў’ (Сцяшк. Сл.). Да польск. plenić ’размнажацца, прыносіць плён’ ст.-польск. pleni ’плодны, ураджайны’, з якіх — плен, відаць, пры ад’ідэацыі плен ’палон, здабыча’. Магчыма, звязанае з прасл. *plęgti, параўн. чэш. pléhnuť sa ’пладзіцца’ (Махэк₃, 457; Варбат, Этимология–1978, 23), суадноснае з папярэднім словам.
Плен 2 ’пасяджэнне’ (Юрч. СНЛ) — скарочаная (без ‑ум) форма лексемы пленум. Параўн. таксама рус. маск. пле́нный ’пленарны’, што ўзыходзяць да лац. plēnus ’поўны’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пало́н, -ну м., прям., перен. плен;
узя́ць у п. — взять в плен;
у ~не забабо́наў — в плену́ суеве́рий
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
палані́ць I сов.
1. (взять в плен) плени́ть;
2. перен. очарова́ть, плени́ть
палані́ць II несов.
1. (брать в плен) пленя́ть;
2. перен. очаро́вывать, пленя́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
запалане́нне ср.
1. взя́тие в плен;
2. перен. плене́ние; см. запалані́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
запало́нены
1. взя́тый в плен;
2. перен. пленённый;
1, 2 см. запалані́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Няво́ля ’няволя, плен’ (Яруш., Ян.), ’прымус’ (Нас., ТС), ’прыгон, услужэнне’ (ТС), ’цяжарнасць’ (Ян.). Да воля; да апошняга значэння гл. таксама нявольная ’цяжарная’, параўн. несвабодная ’тс’, ст.-слав. непраздна ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Палон ’няволя, у якую трапляе чалавек, захоплены ворагам у час вайны’ (ТСБМ, Нас., Гарэц., Яруш.), пало́ннік ’палонны’ (Нас., Гарэц.). Агульнаслав.: рус., укр. поло́н, ст.-рус. полонъ, ст.-слав. пленъ, польск. plon ’жніва, ураджай’, чэш. plen ’выручка, прыбытак’; ’ураджай’, славац. plen ’здабыча, грабеж’, серб.-харв. пле̑н, пли̏јен ’здабыча’, славен. plén ’здабыча, грабеж’, балг. плен ’палон’. Прасл. pelnъ. Роднасныя літ. pel̃nas ’заслуга, заработак’, pelnaũ, pelnýti ’заслужваць’, лат. pèlna ’заслуга, прыбытак’, ст.-інд. paṇas ’абяцаная узнагарода’, pánatē ’закупляе, скупляе’, грэч. πολέω ’купляю’, ст.-в.-ням. fäli (< *fēli̯a) ’прадажны’, ст.-ісл. falz ’тс’ (гл. Фасмер, 3, 314; там жа і агляд літ-ры).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
запаланя́ць несов.
1. брать в плен; пленя́ть;
2. перен. пленя́ть; см. запалані́ць 2;
3. разг. заполоня́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
плене́ние ср., книжн.
1. (действие) палане́нне, -ння ср., мн. нет;
2. (плен) пало́н, -ну м., мн. нет;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)