пе́шшу

прыслоўе

станоўч. выш. найвыш.
пе́шшу - -

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пе́шшу нареч. пешко́м

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пе́шшу, прысл.

Разм. Пяшком. Байцы ішлі пешшу, і ўсё на ўсход, на ўсход. Васілеўская. Па малінаўскай вуліцы нельга было ні пешшу прайсці, ні з возам праехаць. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Пе́шшу, пе́шу ’пяшком’ (свісл., чэрв., в.-дзв., лудз., Сл. ПЗБ), рус. пешью ’тс’. Прыслоўе ў форме Тв. скл. ж. р. ад pěša (?).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пешахо́ддзю ’пешкі, пешаходам’ (Бяльк.). Утворана з рус. пешеход ’хто ходзіць пешшу’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прымыка́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. прымыкаць — прымкнуць.

2. Від сінтаксічнай сувязі слоў у сказе, якая заключаецца ў граматычнай залежнасці нязменных слоў, напрыклад: «іду пешшу», «зраблю заўтра», «злёгку чырвоны».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разга́ліна, ‑ы, ж.

Разм. Тое, што і развіліна. [Яфрэйтар] бачыў каменне, нейкія разгаліны з дрэва, якісьці кавалак жалеза. Лынькоў. На разгаліне дарог .. генерал-палкоўнік спыніў машыну, развітаўся з шафёрам і пайшоў далей пешшу. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

*Пла́вам, пла́вом ’уплаў’ (драг., З нар. сл.). Прыслоўе ў форме Тв. скл. назоўніка плаў (гл.), як пешшу, пехатой, (сваім) ходам.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

перахо́д, -у, М -дзе, м.

1. гл. перайсці.

2. мн. -ы, -аў. Месца, прыдатнае або прыстасаванае для пешай пераправы, а таксама для пешаходаў, што ідуць цераз вуліцу.

П. цераз ручай.

Падземны п.

3. мн. -ы, -аў. Спецыяльнае збудаванне, калідор, галерэя, што злучае адно памяшканне з другім.

Ісці па цёмных пераходах.

4. Адлегласць паміж двума пунктамі, пройдзеная пешшу без прыпынкаў за які-н. час.

У двух пераходах ад крэпасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

◎ Пе́хта, нехта ’пеша’ (брэсц., Нар. лекс.). З польск. piechto ’тс’, якое, як і piechty, piechtą, што з’яўляюцца скарочанымі формамі лексемы piechota, piechotą. Сюды ж пехтам ’пешшу’ (маст., Сл. рэг. лекс.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)