перастава́ць
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
перастаю́ |
перастаё́м |
| 2-я ас. |
перастае́ш |
перастаяце́ |
| 3-я ас. |
перастае́ |
перастаю́ць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
перастава́ў |
перастава́лі |
| ж. |
перастава́ла |
| н. |
перастава́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
перастава́й |
перастава́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
перастаючы́ |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
перастава́ць несов. перастава́ць; см. пераста́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перастава́ць, ‑стаю, ‑стаеш, ‑стае; ‑стаём, ‑стаяце.
Незак. да перастаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заблу́джваць
‘збівацца з дарогі, пераставаць арыентавацца на мясцовасці’
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
заблу́джваю |
заблу́джваем |
| 2-я ас. |
заблу́джваеш |
заблу́джваеце |
| 3-я ас. |
заблу́джвае |
заблу́джваюць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
заблу́джваў |
заблу́джвалі |
| ж. |
заблу́джвала |
| н. |
заблу́джвала |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
заблу́джвай |
заблу́джвайце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
заблу́джваючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
дэгенерава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак.
1. Вырадзіцца (выраджацца).
2. У біялогіі — перастаць (пераставаць) развівацца, знікнуць (знікаць).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Перашчу́к ’дождж з перапынкамі’ (нараўл., ЛА, 2), перашчупаць, перэшчукаць ’сціхаць, пераставаць’ (Нас., Растарг., Нар. Гом. — Сачанка), перашчу́кпуць, пірашчупнуць ’перастаць’ (брагін., З нар. сл.; чач., Жыв. НС), рус. бранск. перещупать, ne- реіцу́кнуть ’перастаць (аб дажджы)’. Да пера- (гл.) і шчупаць* цяўкнуць перастаць, пераставаць’ (гл.), якое ўзыходзіць да ліг. ščiuti ’сціхаць, пераставаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лакалізава́цца, ‑зуецца; зак. і незак.
1. Перастаць (пераставаць) пашырацца, спыніцца (спыняцца) у пэўных межах, на пэўным месцы.
2. толькі незак. Зал. да лакалізаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
га́снуць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -не; незак.
1. Пераставаць гарэць, свяціць; тухнуць.
Свечка гасне.
2. перан. Слабець, чахнуць, знікаць.
Чалавек гасне ўвачавідкі.
Надзеі г.
|| зак. зага́снуць, -ну, -неш, -не; зага́с, -сла, -ні; пага́снуць, -ну, -неш, -не; пага́с, -сла; -ні і зга́снуць, -ну, -неш, -не; згас, -сла; -ні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ту́хнуць¹, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -не; тух, ту́хла; незак.
1. Пераставаць гарэць, свяціць; гаснуць.
Агонь тухне.
Свечка тухне.
2. перан. Слабець, памяншацца.
Надзея тухне.
|| зак. пату́хнуць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -не; пату́х, -хла, ату́хнуць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -не; ату́х, -хла і сту́хнуць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -не; стух, -хла.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Перарыме́ць (пірарымёць) ’спыніць хваляванне, заспакоіцца’ (Варл.). Да пера- (гл.) і прымець, якое з’яўляецца балтызмам. Параўн. літ. rimti ’сціхаць, пераставаць, заспакойвацца·.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)