перарэ́заць, -э́жу, -э́жаш, -э́жа; -э́ж; -э́заны; зак.
1. каго-што. Разрэзаўшы, раздзяліць надвое.
П. вяроўку.
2. каго (што). Зарэзаць усіх, многіх.
П. усіх качак.
3. перан., што. Перагарадзіць (шлях, дарогу).
П. шлях праціўніку.
|| незак. перараза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1 і 3 знач.) і перарэ́зваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перарэ́заць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
перарэ́жу |
перарэ́жам |
| 2-я ас. |
перарэ́жаш |
перарэ́жаце |
| 3-я ас. |
перарэ́жа |
перарэ́жуць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
перарэ́заў |
перарэ́залі |
| ж. |
перарэ́зала |
| н. |
перарэ́зала |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
перарэ́ж |
перарэ́жце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
перарэ́заўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
перарэ́заць сов., в разн. знач. перере́зать; (пилой — ещё) перепили́ть;
п. сту́жку — перере́зать ле́нту;
п. шлях праці́ўніку — перере́зать путь неприя́телю;
раўні́ну ~залі адго́р’і — равни́ну перере́зали го́рные отро́ги;
~залі ўсю жывёлу — перере́зали весь скот
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перарэ́заць, ‑рэжу, ‑рэжаш, ‑рэжа; зак.
1. каго-што. Разрэзаць надвае. Перарэзаць вяроўкі. Перарэзаць тэлефонны провад. □ [Краб] перарэзаў [клюшнямі] рыбіну на дзве часткі, нібы нажніцамі для бляхі паперу. Караткевіч.
2. што. Перайсці, пераехаць што‑н. у якім‑н. напрамку; перасячы. Хацелася перарэзаць на чайцы возера па ўсёй яго даўжыні і шырыні, але ж трэба час. Сташэўскі.
3. што. Стаўшы ўпоперак чаго‑н., спыніць далейшы рух; перагарадзіць. Пасля кароткай парады афіцэраў у камандзіра батальёна .. рота атрымала заданне перарэзаць шлях адступлення немцам з суседняй вёскі. Васілевіч. Не паспеў я адбегчыся шагоў сотню, як раптам дарогу перарэзаў знаёмы рыбак. Якімовіч. Неўзабаве шлях перарэзалі стальныя дзверы. Шыцік. // перан. Парушыць сувязь, зносіны. Збіраўся [Алеська] прыехаць на пабыўку. Ды вайна перарэзала шляхі-дарогі. Б. Стральцоў.
4. перан.; што. Пралягаючы ў якім‑н. напрамку, раздзяліць на часткі што‑н. [Чыгунка] самаўладна перарэзала надвае векавечны лес. Шынклер. / Пра рубцы, маршчыны і пад. Круты смуглявы лоб ад скроні да скроні перарэзалі раўчакі маршчын. Мележ.
5. што. Разм. Размежаваць зямлю нанава, іначай. Большасць галасоў паказала, што ўсю прыбалотную зямлю трэба перамераць і перарэзаць. Чорны.
6. каго-што. Зарэзаць, парэзаць усіх, многіх або ўсё, многае. Перарэзаць усю жывёлу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перараза́ць гл. перарэзаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паперараза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны і паперарэ́зваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.
Перарэзаць усё, многае або ўсіх, многіх.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перепили́ть сов.
1. (всё, многое) папілава́ць, парэ́заць, перапілава́ць, перарэ́заць;
2. (надвое) перапілава́ць, перарэ́заць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перараза́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да перарэзаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перарэ́зваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да перарэзаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перарэ́заны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад перарэзаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)