пералі́ў, -ліву, мн. -лівы, -ліваў, м.

Пераход ад аднаго адцення колеру, тону да другога.

Мяккія пералівы святла.

Пералівы голасу.

|| прым. пералі́ўны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пералі́ў

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. пералі́ў пералі́вы
Р. пералі́ву пералі́ваў
Д. пералі́ву пералі́вам
В. пералі́ў пералі́вы
Т. пералі́вам пералі́вамі
М. пералі́ве пералі́вах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

пералі́ў, -лі́ву м., чаще мн. перели́в;

~лі́вы фа́рбаў — перели́вы кра́сок;

~лі́вы гармо́ніка — перели́вы гармо́шки

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пералі́ў, ‑ліву, м.

Пераход ад аднаго адцення, колеру, тону да другога. Мяккія пералівы святла. Пералівы голасу. □ Пырскі бліснулі на сонцы вясёлкавымі пералівамі. Шамякін. Гучныя пералівы гармоніка і песні поўнілі вёску. Ваданосаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пералі́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. пералью́
пералію́		 перальё́м
пераліё́м
2-я ас. пералье́ш
пераліе́ш		 перальяце́
пераліяце́
3-я ас. пералье́
пераліе́		 пералью́ць
пералію́ць
Прошлы час
м. пералі́ў пералілі́
ж. пераліла́
н. пераліло́
Загадны лад
2-я ас. пералі́ пералі́це
Дзеепрыслоўе
прош. час пералі́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

звонкагало́сы, ‑ая, ‑ае.

Са звонкім голасам. З саду далятала вясёлая гамана — то дзявочая прыпеўка, то выбух смеху, то пераліў звонкага голаса гармоніка. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зло́тнік, ‑а, м.

Уст. Тое, што і залатар (у 1 знач.). Перш уздумалася .. [Любе] несці пярсцёнак да злотніка, каб той пераліў яго на завушніцы. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Во́гер 1 во́гір ’жарабец’ (Нас., Бяльк., Касп., Яруш., Шн., 1, Шатал.). Рус. оге́р, укр. о́гер, польск. ogier ’тс’. Запазычанне з тур. ajkir, öjgür (Севарцян, 1, 107–108). (Параўн. Пырскі, 1, 176; Брукнер, 382; Фасмер, 3, 155).

Во́гер 2 ’светлы пераліў хваль на рацэ’ (Сцяшк. МГ). Няясна.

Во́гер 3 ’зух, хлюст, задавака’ (Юрч.). Гл. ваге́ра 1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

перели́в м.

1. (действие) пералі́ўка, -лі́ўкі ж.;

2. в др. знач. (обычно мн.) пералі́вы, -ваў, ед. пералі́ў, -лі́ву м.;

перели́вы перламу́тра пералі́вы перламу́тру;

перели́вы го́лоса, цвето́в пералі́вы го́ласу, ко́лераў.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пералі́ць, ‑лью, ‑льеш, ‑лье; ‑льём, ‑льяце і ‑лію, ‑ліеш, ‑ліе; ‑ліём, ‑ліяце; пр. пераліў, ‑ліла, ‑ліло; зак., што.

1. Выліць якую‑н. вадкасць з чаго‑н. у што‑н. Пераліць малако з гладыша ў шклянкі. Пераліць кроў параненаму.

2. Наліць больш, чым трэба. Пераліць цераз край.

3. Перарабіць пры дапамозе ліцця ў што‑н. іншае. На плугі гарматы перальём. Зарыцкі. // перан. Ператварыць у што‑н. іншае, адлюстраваць, падаць у другой форме. Я гарачыя словы у песенны сплаў пералью. Звонак.

4. Адліць нанава. Пераліць статую.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)