пачатко́вы
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
пачатко́вы |
пачатко́вая |
пачатко́вае |
пачатко́выя |
| Р. |
пачатко́вага |
пачатко́вай пачатко́вае |
пачатко́вага |
пачатко́вых |
| Д. |
пачатко́ваму |
пачатко́вай |
пачатко́ваму |
пачатко́вым |
| В. |
пачатко́вы (неадуш.) пачатко́вага (адуш.) |
пачатко́вую |
пачатко́вае |
пачатко́выя (неадуш.) пачатко́вых (адуш.) |
| Т. |
пачатко́вым |
пачатко́вай пачатко́ваю |
пачатко́вым |
пачатко́вымі |
| М. |
пачатко́вым |
пачатко́вай |
пачатко́вым |
пачатко́вых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
шко́льнік, -а, мн. -і, -аў, м.
Вучань пачатковай ці сярэдняй школы.
|| ж. шко́льніца, -ы, мн. -ы, -ніц.
|| прым. шко́льніцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
праро́стак, ‑тка, м.
Сцябло расліны ў пачатковай стадыі прарастання яго з семя; расток. Праросткі ячменю.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лесакамбіна́т, ‑а, М ‑наце, м.
Камбінат па нарыхтоўцы і пачатковай апрацоўцы лесу (у 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
серп, сярпа́, мн. сярпы́, сярпо́ў, м.
1. Сельскагаспадарчая ручная прылада ў выглядзе выгнутага дробна назубленага нажа для зрэзвання злакаў з кораня.
Назубіць с.
2. перан. Пра тое, што мае форму такога прадмета.
С. месяца (месяц у пачатковай або апошняй фазе).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Лічы́нка ’чарвякі, насякомыя, рыбы і інш. у пачатковай стадыі развіцця’ (ТСБМ) запазычана з рус. личинка ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 72), якое ў выніку дээтымалагізацыі развілося з личина ’маска’ (Булахоўскі, Вибр. пр., 3, 348).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нулёўка, ‑і, ДМ ‑лёўцы; Р мн. ‑лёвак; ж.
Разм.
1. Машынка для стрыжкі нагала.
2. Падрыхтоўчы клас пры пачатковай школе да 1926 года.
3. м. і ж. Вучань (вучаніца) такога класа.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сква́тэр, ‑а, м.
1. Гіст. Каланіст, які самавольна займаў свабодны неапрацаваны ўчастак зямлі ў перыяд пачатковай каланізацыі (у Амерыцы, Аўстраліі).
2. Жывёлавод у Аўстраліі, які арандуе для сваіх статкаў неапрацаваны ўчастак зямлі.
[Англ. squatter.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чыну́ша, ‑ы, м.
Разм. пагард. Чыноўнік, бюракрат. Асабліва радавала.. [Лабановіча] тая акалічнасць, што зкзаменатарам назначаўся не інспектар народных вучылішч, сухі і бяздушны чынуша, а выкладчык, які ў свой час быў таксама настаўнікам пачатковай школы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
семіна́рыя, ‑і, ж.
1. Сярэдняя спецыяльная павучальная ўстанова ў дарэвалюцыйнай Расіі і інш. краінах для падрыхтоўкі настаўнікаў пачатковай школы. Наймалодшую ў сям’і, Чэсю, упарты і ганарлівы Лешак паслаў пасля сямігодкі ў настаўніцкую семінарыю. Брыль.
2. Сярэдняя духоўная навучальная ўстанова. Духоўная семінарыя.
[Ад лац. seminarium — рассаднік.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)