пачатко́вы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. пачатко́вы пачатко́вая пачатко́вае пачатко́выя
Р. пачатко́вага пачатко́вай
пачатко́вае
пачатко́вага пачатко́вых
Д. пачатко́ваму пачатко́вай пачатко́ваму пачатко́вым
В. пачатко́вы (неадуш.)
пачатко́вага (адуш.)
пачатко́вую пачатко́вае пачатко́выя (неадуш.)
пачатко́вых (адуш.)
Т. пачатко́вым пачатко́вай
пачатко́ваю
пачатко́вым пачатко́вымі
М. пачатко́вым пачатко́вай пачатко́вым пачатко́вых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

шко́льнік, -а, мн. -і, -аў, м.

Вучань пачатковай ці сярэдняй школы.

|| ж. шко́льніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. шко́льніцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

праро́стак, ‑тка, м.

Сцябло расліны ў пачатковай стадыі прарастання яго з семя; расток. Праросткі ячменю.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лесакамбіна́т, ‑а, М ‑наце, м.

Камбінат па нарыхтоўцы і пачатковай апрацоўцы лесу (у 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

серп, сярпа́, мн. сярпы́, сярпо́ў, м.

1. Сельскагаспадарчая ручная прылада ў выглядзе выгнутага дробна назубленага нажа для зрэзвання злакаў з кораня.

Назубіць с.

2. перан. Пра тое, што мае форму такога прадмета.

С. месяца (месяц у пачатковай або апошняй фазе).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Лічы́нка ’чарвякі, насякомыя, рыбы і інш. у пачатковай стадыі развіцця’ (ТСБМ) запазычана з рус. личинка ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 72), якое ў выніку дээтымалагізацыі развілося з личина ’маска’ (Булахоўскі, Вибр. пр., 3, 348).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

нулёўка, ‑і, ДМ ‑лёўцы; Р мн. ‑лёвак; ж.

Разм.

1. Машынка для стрыжкі нагала.

2. Падрыхтоўчы клас пры пачатковай школе да 1926 года.

3. м. і ж. Вучань (вучаніца) такога класа.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сква́тэр, ‑а, м.

1. Гіст. Каланіст, які самавольна займаў свабодны неапрацаваны ўчастак зямлі ў перыяд пачатковай каланізацыі (у Амерыцы, Аўстраліі).

2. Жывёлавод у Аўстраліі, які арандуе для сваіх статкаў неапрацаваны ўчастак зямлі.

[Англ. squatter.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чыну́ша, ‑ы, м.

Разм. пагард. Чыноўнік, бюракрат. Асабліва радавала.. [Лабановіча] тая акалічнасць, што зкзаменатарам назначаўся не інспектар народных вучылішч, сухі і бяздушны чынуша, а выкладчык, які ў свой час быў таксама настаўнікам пачатковай школы. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

семіна́рыя, ‑і, ж.

1. Сярэдняя спецыяльная павучальная ўстанова ў дарэвалюцыйнай Расіі і інш. краінах для падрыхтоўкі настаўнікаў пачатковай школы. Наймалодшую ў сям’і, Чэсю, упарты і ганарлівы Лешак паслаў пасля сямігодкі ў настаўніцкую семінарыю. Брыль.

2. Сярэдняя духоўная навучальная ўстанова. Духоўная семінарыя.

[Ад лац. seminarium — рассаднік.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)