пасяле́нец

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. пасяле́нец пасяле́нцы
Р. пасяле́нца пасяле́нцаў
Д. пасяле́нцу пасяле́нцам
В. пасяле́нца пасяле́нцаў
Т. пасяле́нцам пасяле́нцамі
М. пасяле́нцу пасяле́нцах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пасяле́нец, -нца, мн. -нцы, -нцаў, м.

1. Той, хто ўпершыню пасяліўся дзе-н. на новым, неабжытым месцы.

Пасяленцы на цалінных землях.

2. Той, хто сасланы на пасяленне (у 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пасяле́нец, -нца м. поселе́нец

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пасяле́нец, ‑нца, м.

1. Той, хто пасяліўся на новым месцы. Пасяленцы на неабжытых землях.

2. У дарэвалюцыйнай Расіі — сасланы на пасяленне чалавек. [Павел Лукіч:] — Глухія нашы ваколіцы сярод непраходных балот былі .. месцам высылкі для тых, хто ў чым правініўся перад дзяржавай. Пасяленцы абзаводзіліся сем’ямі і заставаліся назаўсёды. В. Вольскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

поселе́нец пасяле́нец, -нца м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

каланіза́тар, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Той, хто праводзіць палітыку каланіялізму.

2. Той, хто засяляе пустуючыя землі; пасяленец, каланіст (уст.).

|| прым. каланіза́тарскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

◎ Насяле́нец ’жыхар’ (Сл. ПЗБ), населёнец ’наежджы’ (ТС), рус. дыял. населёнец ’пасяленец, каланіст’. Да насяліць, гл. сяліць; дакладная словаўтваральная паралель славен. naselje‑ пес ’пасяленец, каланіст’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

засе́льнік, ‑а, м.

Той, хто засяляе які‑н. край, мясцовасць; пасяленец. Першыя засельнікі Сібіры.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

навасёл, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Той, хто пасяліўся ў новым доме або кватэры.

Першыя навасёлы.

2. Новы пасяленец, жыхар, які аднекуль прыехаў.

Радасна сустрэць навасёлаў.

|| ж. навасёлка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аса́днік, ‑а, м.

У Польшчы ў перыяд з 1920 па 1939 год — урадавы пасяленец-каланіст на заходнебеларускіх, пераважна пагранічных землях.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)