паслужы́ць, -ужу́, -у́жыш, -у́жыць; зак.
1. гл. служыць.
2. Пабыць некаторы час, служачы дзе-н.
Паслужыў тры гады ў ваенна-марскім флоце.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паслужы́ць
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
паслужу́ |
паслу́жым |
| 2-я ас. |
паслу́жыш |
паслу́жыце |
| 3-я ас. |
паслу́жыць |
паслу́жаць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
паслужы́ў |
паслужы́лі |
| ж. |
паслужы́ла |
| н. |
паслужы́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
паслужы́ |
паслужы́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
паслужы́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
паслужы́ць сов., в разн. знач. послужи́ть;
~жы́ў тры гады́ — послужи́л три го́да;
п. прычы́най чаго́-не́будзь — послужи́ть причи́ной чего́-л.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паслужы́ць, ‑служу, ‑служыш, ‑служыць; зак.
1. Служыць некаторы час. Ці .. [Клім] добры ляснік, ці дрэнны — хто яго ведае. Хай паслужыць, пабачым. Ермаловіч. «Чаго, Ульянаў, за мяжу не збеглі вы?» — пытаўся суд. «Радзіме смерцю паслужу!» Вялюгін. [Таня:] — Вясёлы такі [шавец]... Усё смяецца, кажа, што цяпер туфлі надоўга паслужаць, танцаў няма... Асіпенка.
2. Стаць, з’явіцца чым‑н.; абумовіць што‑н. Паслужыць асновай. □ [Рэвалюцыйная сітуацыя] паслужыла адной з прычын, якія прымусілі царскі ўрад і памешчыкаў паспяшацца з адменай у Расіі прыгоннага права. Ларчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
служы́ць, служу́, слу́жыш, слу́жыць; незак.
1. Выконваць службу (у 2, 3 і 5 знач.).
С. у арміі.
С. ютрань.
2. перан., каму-чаму. Рабіць што-н. для каго-, чаго-н., быць адданым каму-, чаму-н., накіроўваць сваю дзейнасць на карысць чаго-н. (высок.).
С. народу.
С. мастацтву.
3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Выконваць сваё прызначэнне, быць прыгодным для чаго-н.
Канапа служыць пасцеллю.
Здароўе яшчэ служыць.
4. Выконваць абавязкі слугі.
С. у панскім маёнтку.
5. Пра сабак: стаяць на задніх лапах.
Служы!
|| зак. паслужы́ць, -служу́, -слу́жыш, -слу́жыць.
|| наз. слу́жба, -ы, мн. -ы, -аў, ж. (да 1, 2 і 5 знач.) і служэ́нне, -я, н. (да 2 знач.; высок.).
|| прым. службо́вы, -ая, -ае (да 1 знач. паводле 2 і 3 знач. наз. служба).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
послужи́ть сов. паслужы́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
наслужы́цца, -лужу́ся, -лу́жышся, -лу́жыцца; зак. (разм.).
Многа, доўга паслужыць.
Н. за сваё жыццё.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прычыні́ць¹, -ыню́, -ы́ніш, -ы́ніць; -ы́нены; зак., што.
Паслужыць прычынай чаго-н. (непрыемнага).
П. боль, крыўду. П. страты.
|| незак. прычыня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. прычыне́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зма́нлівы, -ая, -ае.
1. Які тоіць у сабе зман, здольны паслужыць асновай няправільнага меркавання аб кім-, чым-н.
Зманлівая цішыня.
2. Які вабіць, чаруе.
Зманлівая далеч.
|| наз. зма́нлівасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наслужы́цца, ‑служуся, ‑служышся, ‑служыцца; зак.
Разм. Многа, доўга паслужыць. Наслужыцца за сваё жыццё.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)