пасаро́міць, -млю, -міш, -міць; -млены; зак.

1. каго (што). Зрабіць так, каб было сорамна каму-н.

П. свавольнікаў.

2. каго-што. Зняславіць, абняславіць.

Не п. гонару бацькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пасаро́міць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. пасаро́млю пасаро́мім
2-я ас. пасаро́міш пасаро́міце
3-я ас. пасаро́міць пасаро́мяць
Прошлы час
м. пасаро́міў пасаро́мілі
ж. пасаро́міла
н. пасаро́міла
Загадны лад
2-я ас. пасаро́м пасаро́мце
Дзеепрыслоўе
прош. час пасаро́міўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пасаро́міць сов. постыди́ть; посрами́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пасаро́міць, ‑млю, ‑міш, ‑міць; зак., каго.

1. Зрабіць так, каб было сорамна каму‑н.; пасарамаціць. Данілка хацеў пасароміць хлапчукоў, але яго апярэдзіў сусед. Кавалёў. Маша знайшла конюха і пасароміла яго за.. [дрэнныя] сані, загадала зацягнуць іх на вышкі. Шамякін. — Ты ведаеш, як пасароміў мяне гэты малады чалавек? — звярнуўся Аркадзь Цімафеевіч да Веры Васільеўны і расказаў, як Андрэй вырашыў асушыць Галы. Дуброўскі.

2. Зняславіць, абняславіць. Вучань я быў кемлівы, настаўніка не пасароміў. Шамякін. Сэрца маці згаджалася, а розум пратэставаў, баяўся, каб, крый божа, не нарабіла глупства па дурноце... Не пасароміла б сябе і яе, матку... Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

постыди́ть сов., разг. пасарамаці́ць, пасаро́міць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пасаро́млены, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад пасароміць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

посрами́ть сов.

1. пасаро́міць, разг. пасарамаці́ць; (опозорить) зга́ньбіць, аганьбава́ць; знясла́віць, абнясла́віць;

посрами́ть озорника́ пасаро́міць (пасарамаці́ць) гарэ́зу;

2. (обличить) вы́крыць;

посрами́ть глупца́ вы́крыць ду́рня;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Пасарамаці́ць ’пасароміць’ (ТСБМ). Са ст.-польск. posromacać ’ганьбіць, зневажаць’, якое было ўспрынята з паўнагалоссем, як сорам (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пасарамаці́ць, ‑мачу, ‑маціш, ‑маціць; зак., каго.

Разм. Прымусіць каго‑н. адчуць сорам; пасароміць. Міканор намерыўся далікатна запярэчыць Апейку, пасарамаціць жанок за адсталасць. Мележ. Цёця, што сядзела на лаўцы з кніжкай у руцэ, пасарамаціла хлопчыка: — Сорамна, Міша. Сам схадзі за мячом, бабуля ж старая! Лось.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ По́сарам ’сарамнавата’ (Нас.), параўн. укр. посоромити ’выставіць на сорам’, польск. posromić ’зняважыць, зняславіць, выставіць на сорам’, ст.-польск. posromać ’прысароміць’. Адвербіялізаванае > Тварэнне ад пасароміць ’пасарамаціць; зняславіць’, гл. сорам. Падобным чынам у кантэксце адвербіялізаваўся польск. wstyd ’тс’. Прыстаўка па‑ надае значэнне меншай ступені праяўлення якасці, параўн. no‑мала ’малавата’, по‑многа ’мнагавата’, по‑ценко ’танкавага’ (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)