парэ́паны
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
парэ́паны |
парэ́паная |
парэ́панае |
парэ́паныя |
| Р. |
парэ́панага |
парэ́панай
парэ́панае |
парэ́панага |
парэ́паных |
| Д. |
парэ́панаму |
парэ́панай |
парэ́панаму |
парэ́паным |
| В. |
парэ́паны (неадуш.)
парэ́панага (адуш.) |
парэ́паную |
парэ́панае |
парэ́паныя (неадуш.)
парэ́паных (адуш.) |
| Т. |
парэ́паным |
парэ́панай
парэ́панаю |
парэ́паным |
парэ́панымі |
| М. |
парэ́паным |
парэ́панай |
парэ́паным |
парэ́паных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
парэ́паны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
парэ́паны |
парэ́паная |
парэ́панае |
парэ́паныя |
| Р. |
парэ́панага |
парэ́панай
парэ́панае |
парэ́панага |
парэ́паных |
| Д. |
парэ́панаму |
парэ́панай |
парэ́панаму |
парэ́паным |
| В. |
парэ́паны (неадуш.)
парэ́панага (адуш.) |
парэ́паную |
парэ́панае |
парэ́паныя (неадуш.)
парэ́паных (адуш.) |
| Т. |
парэ́паным |
парэ́панай
парэ́панаю |
парэ́паным |
парэ́панымі |
| М. |
парэ́паным |
парэ́панай |
парэ́паным |
парэ́паных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
парэ́паны
дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
парэ́паны |
парэ́паная |
парэ́панае |
парэ́паныя |
| Р. |
парэ́панага |
парэ́панай
парэ́панае |
парэ́панага |
парэ́паных |
| Д. |
парэ́панаму |
парэ́панай |
парэ́панаму |
парэ́паным |
| В. |
парэ́паны (неадуш.)
парэ́панага (адуш.) |
парэ́паную |
парэ́панае |
парэ́паныя (неадуш.)
парэ́паных (адуш.) |
| Т. |
парэ́паным |
парэ́панай
парэ́панаю |
парэ́паным |
парэ́панымі |
| М. |
парэ́паным |
парэ́панай |
парэ́паным |
парэ́паных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
парэ́паны прост. потре́скавшийся, растре́скавшийся
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
парэ́паны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Патрэсканы, шурпаты. Аксіння працягнула да Евы рукі: былі яны парэпаныя, мазолістыя ад цяжкай работы. Асіпенка. [Толік] стаяў.. і цёр адна аб адну свае босыя, парэпаныя ногі — кусалі камары. Капыловіч. Пры вуліцы тырчалі два парэпаныя счарнелыя слупкі, што нейкім цудам уцалелі ад плота. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Парэ́паны ’патрэсканы, шурпаты’ (Сцяшк., Сл. ПЗБ), парэ́паць ’паматычыць’ (Сл. ПЗБ), парэ́пацца, порэ́пацца ’патрэскацца’ (Сл. ПЗБ). Гл. рэпаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэ́пяшны ’парэпаны’ (Нар. Гом.). Экспрэсіўнае ад рэпаны (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэ́паны ’патрэсканы, шурпаты’ (Мат. Гом., ПСл), рэ́паныя грыбы ’пеўнік стракаты (грыб)’ (Нар. словатв.), рэ́паны, рэ́йпаны ’рэпана жаба (земляная жаба, рапуха)’ (ТС), рэ́йпаны ’цёмны, забіты’ (Жыв. сл.). Укр. репаний ’патрэсканы; грубы’, славац. rapavý ’рабы; парэпаны’, rapina ’воспіна, шчарбіна’, макед. рапав ’шурпаты’, балг. репейак ’няроўная шурпатая паверхня’. Літ. raupaĩ ’воспа’. Аснова *ropa ’гной’. Найбольш дакладныя адпаведнікі звязаныя з чаргаваннем е : о — лат. repeči ’нешта няроўнае; патрэсканая скура’, rept ’зарубцоўвацца’, балг. ропка, ропа ’яма, роў’, ропчев ’са слядамі воспінаў на твары’. Асновы *rep‑ і *ropa маюць узаемаабумоўленыя значэнні: 1) трэскацца — біць, струменіць — шчыліна, яма; 2) трэскацца — шчыліна — няроўнасць — грубы. Семантычныя паралелі рус. лопать(ся) — лопань ’калодзеж на балоце’, прыскать — прыщ ’пухір, вадыр’ (Куркіна, Этимология–1972, 73).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)