парады́гма

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. парады́гма парады́гмы
Р. парады́гмы парады́гм
парады́гмаў
Д. парады́гме парады́гмам
В. парады́гму парады́гмы
Т. парады́гмай
парады́гмаю
парады́гмамі
М. парады́гме парады́гмах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

парады́гма, -ы, мн. -ы, -ды́гм іы́гмаў, ж.

У граматыцы:

1) сістэма форм зменнага слова (напр., скланенне наз.) або канструкцыі;

2) любы клас моўных адзінак, аб’яднаных пэўнай агульнай прыкметай.

Словаўтваральная п.

|| прым. парадыгматы́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

парады́гма ж., грам. паради́гма

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

парады́гма, ‑ы, ж.

Спец. Табліца форм скланення або спражэння якога‑н. слова.

[Ад грэч. parádeigma — прыклад, узор.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паради́гма грам. парады́гма, -мы ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Тсцёў, тсьця́ ‘цесцеў’, тсцёўскі ‘ўласцівы цесцю’, тсцёўшчына ‘спадчына пасля цесця’ (Нас., Гарэц.). Да цесць (гл.), якое з прасл. *tьstь ‘цесць’. Названыя беларускія формы ўзыходзяць да фанетычна і граматычна правільнай формы (ускосных склонаў, у прыватнасці Р. скл.) тсьці (í‑асновы) < прасл. *tьsti, якая падверглася ўплыву ‑jĭ‑асноў і набыла форму *tьstʼa ‘цесця’. У сучаснай беларускай мове парадыгма скланення выраўнялася паводле Н. скл. цесць, цесця і г. д. Не выключаны таксама ўплыў польскай мовы, параўн. ст.-польск. cieść, ćcia/cieścia ‘цесць’ (XV ст.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)