пакаёўка, -і, ДМ -ўцы, мн. -і, -ёвак, ж.
Служанка, якая прыбірае пакоі і выконвае некаторыя інш. работы.
Багатыя людзі наймаюць пакаёвак.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пакаё́ўка
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
пакаё́ўка |
пакаё́ўкі |
| Р. |
пакаё́ўкі |
пакаё́вак |
| Д. |
пакаё́ўцы |
пакаё́ўкам |
| В. |
пакаё́ўку |
пакаё́вак |
| Т. |
пакаё́ўкай
пакаё́ўкаю |
пакаё́ўкамі |
| М. |
пакаё́ўцы |
пакаё́ўках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пакаёўка, ‑і, ДМ ‑еўцы; Р мн. ‑ёвак; ж.
Уст. Служанка, якая прыбірала пакоі і выконвала некаторыя іншыя работы. Аднойчы .. [пані] пажадала мець, апрача пакаёвак, хлопчыка для пабягушак. Якімовіч. Сястра.. Раманоўскага Марыля служыла ў .. маёнтку пакаёўкай, а потым ахмістрыняй. С. Александровіч. Здарылася так, што Максім пакахаў пакаёўку Ганку — простую сялянскую дзяўчынку, узятую на службу ў панскі двор. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пакаёўка ’служанка, якая прыбірала пакоі і выконвала некаторыя іншыя работы’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ). З польск. pokojówka ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
камеры́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.
Пакаёўка, служанка пры пані ў багатым дваранскім доме.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
го́рничная пакаёўка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
камеры́стка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
Пакаёўка, служанка пры пані ў буржуазна-дваранскім побыце.
[Фр. cameriste.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сенно́йII (от се́ни) се́нечны; се́нны;
сенна́я де́вушка ист. пакаёўка, служа́нка.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падаспе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
1. Прыйсці, з’явіцца ў патрэбны момант. — Нам неабходна пратрымацца некалькі дзён, — гаворыць Мяснікоў таварышам, — а тады падаспее падлюга... В. Вольскі. Да месца бою падаспеў камандзір брыгады з невялікай групай. Гурскі. // Быць гатовым у час, у патрэбны момант. Ляжыць [Воўк] і не здыхаецца, як запараны конь. Тут якраз і падаспела снеданне. Прынеслі яго Анюта, дачка Ваўка, і Гануся, пакаёўка пані Адэлі. Машара. // Настаць, падысці (пра тэрміны, з’явы і пад.). Важкія снапы жыта былі звезены ў гумно. Прыладзілі камбайн і патроху малацілі. Якраз падаспела і пара касіць атаву. Гроднеў. Ну, а як бліжэй сысціся з Іванам Луцкім? І тут падаспеў зручны выпадак. Новікаў.
2. Разм. Стаць гатовым для збору, уборкі (пра расліны, плады). [Андрэй Сцяпанавіч:] — Скончацца суніцы, чарніцы — пойдзем у маліны. А там падаспее ажына — цудоўная ягада. Мяжэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)