падагна́ны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. падагна́ны падагна́ная падагна́нае падагна́ныя
Р. падагна́нага падагна́най
падагна́нае		 падагна́нага падагна́ных
Д. падагна́наму падагна́най падагна́наму падагна́ным
В. падагна́ны (неадуш.)
падагна́нага (адуш.)		 падагна́ную падагна́нае падагна́ныя (неадуш.)
падагна́ных (адуш.)
Т. падагна́ным падагна́най
падагна́наю		 падагна́ным падагна́нымі
М. падагна́ным падагна́най падагна́ным падагна́ных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

падагна́ны

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. падагна́ны падагна́ная падагна́нае падагна́ныя
Р. падагна́нага падагна́най
падагна́нае		 падагна́нага падагна́ных
Д. падагна́наму падагна́най падагна́наму падагна́ным
В. падагна́ны (неадуш.)
падагна́нага (адуш.)		 падагна́ную падагна́нае падагна́ныя (неадуш.)
падагна́ных (адуш.)
Т. падагна́ным падагна́най
падагна́наю		 падагна́ным падагна́нымі
М. падагна́ным падагна́най падагна́ным падагна́ных

Кароткая форма: падагна́на.

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

падагна́ны

1. подо́гнанный;

2. подо́гнанный;

3. подо́гнанный, подстёгнутый, подхлёстнутый;

4. перен. подо́гнанный, поторо́пленный, подстёгнутый, подхлёстнутый;

5. подо́гнанный;

6. подо́гнанный, при́гнанный;

1-6 см. падагна́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падагна́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад падагнаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

подстёгнутый​I разг.

1. (кнутом) падсцёбнуты; (подогнанный) падагна́ны;

2. перен. падагна́ны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

подхлёстнутый

1. падхво́снуты, падсцёбнуты;

2. перен. падагна́ны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

подо́гнанный

1. падагна́ны;

2. (пригнанный) падагна́ны, мног. пападганя́ны, прыгна́ны, дапу́шчаны; (приложенный) прыла́джаны, мног. папрыла́джваны, прыстро́ены; см. подогна́ть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ Лёпенькі ’(аб вопратцы) лёгенькі, падагнаны да стану’ (Янк. I). Рэгіянальнае ўтварэнне з суфіксам‑еньк‑ ад ⁺лепы < прасл. lepьjь, ад якога паходзіць і бел. лепшы (гл.). Пачатковае лё-, відаць, пад уплывам народнай этымалогіі ад лёгенькі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

падагна́ць, падганю́, падго́ніш, падго́ніць; падагна́ў, -гна́ла; падгані́; падагна́ны; зак.

1. каго-што. Гонячы (гл. гнаць¹ у 1 знач.), наблізіць ці загнаць пад што-н.

П. курэй пад навес.

Крыгу падагнала (безас.) да берага.

2. каго-што. Паскорыць чый-н. бег, чыю-н. работу.

П. каня.

П. адстаючых.

3. што. Давесці да патрэбнага памеру, прыладзіць, каб падыходзіла адно да аднаго.

П. шыбу да форткі.

П. пінжак да фігуры.

|| незак. падганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. падго́н, -у, м. (да 1 і 3 знач.) і падго́нка, -і, ДМ -нцы, ж. (да 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

каці́цца ​1, качу́ся, ко́цішся, ко́ціцца; незак.

1. Верцячыся, рухацца ў адным напрамку (пра што‑н. круглае, шарападобнае). Маленькая пацешная постаць цягнулася наперад, да гэтага капрызнага мяча, які можа так слаўна скакаць па траве, а потым раптам сарвацца куды-небудзь убок і каціцца, каціцца, каціцца... Лынькоў. Колы стукаліся аб карэнне, плюхалі па гразі і каціліся бокам. Колас. // Саслізгваць, з’язджаць па нахіленай плоскасці. То коціцца камень з высокай гары, То птушка крычыць спрасоння. Свірка. Нарэшце дэтанатар падагнаны пад рэйку, і Тоня першая коціцца з насыпу. Шчарбатаў. // перан. Разм. Апускацца, станавіцца горшым у якіх‑н. адносінах. — Мы коцімся, коцімся ўніз. Дакаціліся ўжо да таго, што жонка друга не верыць нам, баіцца нас. Брыль.

2. Ехаць, пасоўвацца (пра сродкі перамяшчэння на колах). Была ўжо восень з першымі прымаразкамі, і таму павозка лёгка кацілася па гладкіх сухіх каляінах. Якімовіч. Паволі коціцца па няроўнай дарозе трохтонка. Ваданосаў. // Хутка ехаць па слізкай паверхні. Гонка, гонка, з горкі, з горкі Санкі коцяцца мае. Кірэенка. // перан. Хутка ісці (пра нізкага, тоўстага чалавека). [Гамрэкелі], уздымаючы пыл, каціўся па вуліцы, круглы, як мяч. Самуйлёнак. // перан. Хутка рухацца, перамяшчацца (пра вялікую колькасць, масу людзей). У гэты час рэшткі разбітых часцей ворага сапраўды каціліся назад па шляху, што ляжаў кіламетраў за тры ад вёскі. Якімовіч. // перан. Разносіцца, раздавацца (пра гукі). Гулкі стрэл коціцца па Прыпяці і глухне ў прыбярэжных травах і чаротах. Колас. Водгулле грымотаў кацілася імкліва і бурна, бы гул рэактыўнага самалёта. М. Стральцоў.

3. Цячы, струменіцца (пра ваду і пад.). Жоўтая вада з шумам і бульканнем шпарка кацілася ў бок рэчкі, пакідаючы шматкі бруднай пены. Шамякін. Крыніца крышталёвая ў траве Булькоча, ў рэчку коціцца ля бору. Бялевіч. Хутка я ўвесь прамок, а па твары каціліся буйныя кроплі поту. Анісаў. // Расцякацца, плаўна перамяшчацца (пра туман, дым і пад.). Туман коціцца ў даліне, Змоўкла птушка на галіне. Бядуля.

4. Плаўна рухацца па небасхіле. Агніста-чырвонае сонца хутка кацілася за небасхіл. Васілёнак. І месяц коціцца румяны Па-над пуховай гладдзю стрэх. Гаўрусёў. // перан. Ісці, рухацца (пра час, жыццё і пад.). Над разбураным краем Бурна каціўся Ўстрывожаны час. Глебка. Устанаўліваўся мір, і жыццё зноў кацілася той жа дарогай. Васілевіч.

5. заг. каці́ся (каці́цеся). Разм. Ідзі (ідзіце) адсюль.

каці́цца ​2, ко́ціцца; незак.

Нараджаць дзіцянят (пра авечку, казу і некаторых іншых жывёл).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)