пабо́чны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. пабо́чны пабо́чная пабо́чнае пабо́чныя
Р. пабо́чнага пабо́чнай
пабо́чнае		 пабо́чнага пабо́чных
Д. пабо́чнаму пабо́чнай пабо́чнаму пабо́чным
В. пабо́чны (неадуш.)
пабо́чнага (адуш.)		 пабо́чную пабо́чнае пабо́чныя (неадуш.)
пабо́чных (адуш.)
Т. пабо́чным пабо́чнай
пабо́чнаю		 пабо́чным пабо́чнымі
М. пабо́чным пабо́чнай пабо́чным пабо́чных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

пабо́чны, -ая, -ае.

1. Які існуе побач з галоўным, асноўным, другарадным.

П. тыпаж у п’есе.

2. Не свой, які не належыць да дадзенага грамадства, установы, сям’і і пад.

Пабочным (наз.) уваход забаронены.

3. Які не мае непасрэдных адносін да чаго-н.

Пабочныя меркаванні.

4. Народжаны без шлюбу (уст.).

П. сын.

○

Пабочнае слова або пабочны сказ — у граматыцы: інтанацыйна адасобленае слова ці сказ унутры другога сказа, якія выражаюць розныя віды адносін таго, хто гаворыць, да таго, пра што ён гаворыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пабо́чны

1. посторо́нний;

2. (не главный) побо́чный, сторо́нний;

~ныя акалі́чнасці — побо́чные обстоя́тельства;

3. побо́чный, внебра́чный;

○ ~нае сло́ва — грам. вво́дное сло́во

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пабо́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які існуе побач з галоўным, асноўным; менш істотны; другарадны. Першае месца сярод пабочнага тыпажу [у паэзіі М. Танка] па праву належыць вобразам бацькоў. У. Калеснік.

2. Чужы, не свой, старонні. З пабочных людзей толькі .. [Пруцікаў] адзін ведаў сцежку на наш новы астравок і мог хадзіць да нас самастойна. Казлоў. [Таццяна] апранацца стала .. па-сялянску, каб не кідацца ў вочы пабочным людзям. Шамякін.

3. Які не мае непасрэдных адносін да чаго‑н. [Дзяўчаткі] заўсёды прыходзяць сюды рыхтаваць урокі і амаль увесь час трацяць на пабочныя гутаркі. Гарбук.

4. Чый‑н., не свой, не ўласны. Пабочны ўплыў. □ [Таня:] Вера мае добрую прафесію. Гэта робіць яе незалежнай ад пабочнай ласкі. Машара.

5. Народжаны без шлюбу. Пабочны сын.

6. У граматыцы — які не звязаны фармальна-граматычнымі сродкамі са сказам і выражае адносіны да выказанай думкі. Пабочнае слова. Пабочнае словазлучэнне. Пабочны сказ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

артэфа́кт

‘пабочны працэс’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. артэфа́кт
Р. артэфа́кту
Д. артэфа́кту
В. артэфа́кт
Т. артэфа́ктам
М. артэфа́кце

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

пры́смак

‘дадатковы, пабочны смак’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. пры́смак
Р. пры́смаку
Д. пры́смаку
В. пры́смак
Т. пры́смакам
М. пры́смаку

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

калы́м, -у, м.

1. У некаторых народаў Усходу: выкуп за нявесту.

2. перан. Пабочны заробак (разм.).

|| прым. калы́мны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сіву́ха, -і, ДМ -ву́се, ж. (разм.) Дрэнна ачышчаная гарэлка.

|| прым. сіву́шны, -ая, -ае.

Сівушнае масла (пабочны прадукт перагонкі спірту).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

іншаро́дны, -ая, -ае.

Які мае зусім іншыя, чужыя для пэўнага асяроддзя ўласцівасці; пабочны, чужы.

Іншароднае цела (прадмет, які трапіў звонку ў арганізм).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пры́смак, -у, м.

Дадатковы, пабочны смак чаго-н. у якой-н. ежы, а таксама асаблівы, характэрны смак чаго-н.

Гарэлы п.

П. сентыментальнасці (перан.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)