нетрыва́лы

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. нетрыва́лы нетрыва́лая нетрыва́лае нетрыва́лыя
Р. нетрыва́лага нетрыва́лай
нетрыва́лае
нетрыва́лага нетрыва́лых
Д. нетрыва́ламу нетрыва́лай нетрыва́ламу нетрыва́лым
В. нетрыва́лы (неадуш.)
нетрыва́лага (адуш.)
нетрыва́лую нетрыва́лае нетрыва́лыя (неадуш.)
нетрыва́лых (адуш.)
Т. нетрыва́лым нетрыва́лай
нетрыва́лаю
нетрыва́лым нетрыва́лымі
М. нетрыва́лым нетрыва́лай нетрыва́лым нетрыва́лых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

нетрыва́лы

1. непро́чный, ненадёжный;

2. (о продукте) скоропо́ртящийся;

3. невыно́сливый, несто́йкий;

н. чалаве́к — невыно́сливый (несто́йкий) челове́к;

4. разг. (о пище) непита́тельный; несы́тный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нетрыва́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Які не мае надзейнай моцы, якасці, хутка разбураецца. Нетрывалы падмурак. Нетрывалая драўніна. □ Грунт аказаўся нетрывалы не толькі ў простым, але і ў пераносным сэнсе. Арабей. Невялікі вецер лёгка разносіў салому, а моцныя віхуры часта зусім разбуралі нетрывалую страху. В. Вольскі.

2. перан. Няўстойлівы, ненадзейны, хісткі. Нетрывалае становішча. Нетрывалыя веды. Нетрывалае шчасце. □ Сон.. [жанок] быў трапяткі, нетрывалы. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

непро́чный нетрыва́лы; (некрепкий) нямо́цны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ненадёжный

1. ненадзе́йны; няпэ́ўны;

2. (непрочный) ненадзе́йны, нямо́цны, нетрыва́лы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нясто́йкі, ‑ая, ‑ае.

1. Такі, якому не ўласціва стойкасць; нетрывалы, слабы. Нястойкія духі.

2. перан. Які лёгка паддаецца чужому ўплыву. Нястойкі чалавек.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кво́лы, -ая, -ае.

1. Фізічна слабы, хваравіты.

Кволае дзіця.

Кволае здароўе.

2. Далікатны, маладзенькі, які слаба развіваецца (пра расліны, грыбы і пад.).

Кволыя парасткі.

Кволыя сыраежкі.

3. Невялікі па сіле, інтэнсіўнасці, напружанасці.

К. голас.

К. плач.

4. Недастаткова моцны; нетрывалы.

Кволае крэсла.

5. перан. Нязначны, малы.

Кволыя спадзяванні.

|| наз. кво́ласць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

негрунто́ўны, ‑ая, ‑ае.

1. Недастаткова абгрунтаваны; непераканаўчы. Негрунтоўнае сцвярджэння Негрунтоўная тэорыя. □ Марынка разумела добрыя намеры бацькі і ўсё ж прычыну пераходу [на другі завод] лічыла негрунтоўнай. Хадкевіч.

2. Неглыбокі, нетрывалы; слабы. Негрунтоўныя веды.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хлі́пкі, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. Слабы, хілы. Гэта быў маленькі, хліпкі чалавек сярэдніх год. Пянкрат. // перан. Слабахарактарны, бязвольны. Бацька мой засцерагаў таварышаў, што Павэлак — чалавек хліпкі, ненадзейны, што лепш яго адсунуць ад сябе, пакуль не позна. Гарэцкі.

2. Нямоцны, ненадзейны, нетрывалы. Сходкі былі хліпкія, вузкія, без усякіх поручняў — проста дзве нядбайна збітыя цвікамі дошкі. Асіпенка. // Гразкі, багністы. Магутныя гусенічныя трактары, зарываючыся ў хліпкае балота аж да верху гусеніц, цягнуць на буксіры гружаныя лесам аўтамашыны. Мяжэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эфеме́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Кароткачасовы, недаўгавечны. Але гэты новы струмень у развіцці беларускай лексікі быў эфемерным. Гіст. лекс. бел. мовы. Гэты першы «палявы» этап работы пісьменніка мае ў сабе шмат імпрэсіўнасці, ён цякучы, зменлівы, эфемерны, тут непазбежны выпадковасці, суб’ектыўнае перабольшванне і заніжэнне. У. Калеснік. // Ненадзейны, нетрывалы. І нейкая эфемерная блізкасць нарадзілася між ім [Севярынам] і гэтай невядомай істотай. Караткевіч. // Уяўны, нерэальны. Эфемерныя мары. □ Я думаў, што гэта эфемернае прадпрыемства, якое разлічана на лёгкую і хуткую нажыву ўладальніка. «Полымя».

2. Спец. Які мае адносіны да эфемераў. Эфемерная расліннасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)