ненадзе́йны
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
ненадзе́йны |
ненадзе́йная |
ненадзе́йнае |
ненадзе́йныя |
| Р. |
ненадзе́йнага |
ненадзе́йнай
ненадзе́йнае |
ненадзе́йнага |
ненадзе́йных |
| Д. |
ненадзе́йнаму |
ненадзе́йнай |
ненадзе́йнаму |
ненадзе́йным |
| В. |
ненадзе́йны (неадуш.)
ненадзе́йнага (адуш.) |
ненадзе́йную |
ненадзе́йнае |
ненадзе́йныя (неадуш.)
ненадзе́йных (адуш.) |
| Т. |
ненадзе́йным |
ненадзе́йнай
ненадзе́йнаю |
ненадзе́йным |
ненадзе́йнымі |
| М. |
ненадзе́йным |
ненадзе́йнай |
ненадзе́йным |
ненадзе́йных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ненадзе́йны, ‑ая, ‑ае.
1. Такі, якому нельга верыць, даверыцца; на якога нельга спадзявацца. Ненадзейная ахова. □ Кватэру Качаноў Антохін добра ведаў, і пакідаць там раненага падпольшчыка было небяспечна.. Ён моцна стагнаў, а за сцяной жыла ненадзейная суседка. Новікаў. Васіль уводзіў Вадзягіну ў вушы, што Саўка самы ненадзейны [стараста]. Федасеенка.
2. Які выклікае апасенне сваёй якасцю, трываласцю і пад. Ненадзейныя ўмацаванні. □ Пасля таго, як партызаны разведалі ўчастак, гітлераўцы падкінулі туды ў падмацаванне пяхоту з мінамётамі і некалькі танцаў. Яны ўзмацнілі ненадзейныя для іх пазіцыі. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ненадёжный
1. ненадзе́йны; няпэ́ўны;
2. (непрочный) ненадзе́йны, нямо́цны, нетрыва́лы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
неблагонадёжный уст.
1. паліты́чна ненадзе́йны, нядобранадзе́йны;
2. (ненадёжный) ненадзе́йны; (недостоверный) няпэ́ўны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
няпэ́ўны, -ая, -ае.
1. Які не заслугоўвае давер’я; ненадзейны.
Няпэўныя звесткі.
2. Дакладна не ўстаноўлены.
Няпэўнага ўзросту жанчына.
3. Пазбаўлены цвёрдасці, упэўненасці, нерашучы.
Няпэўныя крокі.
|| наз. няпэ́ўнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
хі́сткі, -ая, -ае.
1. Які хістаецца, ківаецца.
Хісткія галінкі дрэў.
Х. мосцік.
2. перан. Ненадзейны, няпэўны, малапераканальны.
Хісткія довады.
3. перан. Непастаянны ў сваіх поглядах, учынках і пад.
Рэвалюцыянер з яго вельмі х.
|| наз. хі́сткасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
слі́зкі, -ая, -ае.
1. Гладкі, такі, на якім цяжка ўтрымацца, устаяць або які цяжка ўтрымаць.
С. паркет.
С. грыб.
2. перан. Ненадзейны, небяспечны, які мае ў сабе нейкую няпэўнасць, двухсэнсавасць.
Слізкую дарогу ты выбраў у жыццё.
Слізкая тэма.
3. Пакрыты сліззю.
Слізкія лісточкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Няпэ́ўны ’недабраякасны (пра насенне)’ (Сл. ЦРБ), ’ненадзейны, нявызначаны’ (Касп.), няпе́ўны (непевний) ’неверагодны, ненадзейны’ (Нас., Юрч. НВС), няпеўны, ніпе́ўны ’няякасны (пра расліны і насенне); слабасільны (пра дзіця)’ (Мат. Гом.), ніпеўны ’кволы, хваравіты, слабы; нядобры, няўдалы’ (магіл., Нар. словатв.; глус., парыц., Янк. Мат.). Як і літаратурная няпэ́ўны ’нявызначаны, неакрэслены, ненадзейны’ (ТСБМ), ад пэ́ўны (гл.). Фантастычна Фёдарава (Вопросы диалектологии и истории языка. Душанбе, 1984, 91) — з комі нюп ’пакаты, нізкі (пра плечы)’, нюпусьны ’спасці (пра бакі), падвесці (жывот)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
хлі́пкі, ‑ая, ‑ае.
Разм.
1. Слабы, хілы. Гэта быў маленькі, хліпкі чалавек сярэдніх год. Пянкрат. // перан. Слабахарактарны, бязвольны. Бацька мой засцерагаў таварышаў, што Павэлак — чалавек хліпкі, ненадзейны, што лепш яго адсунуць ад сябе, пакуль не позна. Гарэцкі.
2. Нямоцны, ненадзейны, нетрывалы. Сходкі былі хліпкія, вузкія, без усякіх поручняў — проста дзве нядбайна збітыя цвікамі дошкі. Асіпенка. // Гразкі, багністы. Магутныя гусенічныя трактары, зарываючыся ў хліпкае балота аж да верху гусеніц, цягнуць на буксіры гружаныя лесам аўтамашыны. Мяжэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)