негусты́
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
негусты́ |
негуста́я |
негусто́е |
негусты́я |
| Р. |
негусто́га |
негусто́й
негусто́е |
негусто́га |
негусты́х |
| Д. |
негусто́му |
негусто́й |
негусто́му |
негусты́м |
| В. |
негусты́ (неадуш.)
негусто́га (адуш.) |
негусту́ю |
негусто́е |
негусты́я (неадуш.)
негусты́х (адуш.) |
| Т. |
негусты́м |
негусто́й
негусто́ю |
негусты́м |
негусты́мі |
| М. |
негусты́м |
негусто́й |
негусты́м |
негусты́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
негусты́, ‑ая, ‑ое.
1. Даволі рэдкі. Негусты лес. Негусты мёд. □ Праз негустую пажоўклую лістоту цадзілася яркае сонечнае святло. Дзенісевіч.
2. Разрэджаны, ненасычаны (пра газы, пыл і пад.). Негусты туман. □ Негустая снегавая мітульга гойдалася перад ветравым шклом і расступалася, абцякаючы кабіну. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жур, -у, м.
Негусты аўсяны кісель.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
негусто́й негусты́, рэ́дкі.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
жур, ‑у, м.
Негусты аўсяны кісель.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жы́дкі, ‑ая, ‑ае.
Абл.
1. Вадзяністы, негусты. Жыдкі кісель. □ Па калодкі вязлі калёсы ў жыдкую гразь. Нікановіч.
2. Рэдкі, негусты. У госця былі жыдкія чорныя вусы. Самуйлёнак.
3. Тонкі і гібкі. Жыдкі дубец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Жы́дкі ’вадзяністы, негусты, тонкі’. Рус. жи́дкий ’вадкі’, в.-луж. židki ’негусты’, н.-луж. žydki ’тс’, чэш. уст. židký ’вадкі’, славен. žídek ’негусты, вадкі, мяккі, слабы’, серб.-харв. жи́дак, жи̏дак ’негусты, тонкі (пра сцябло і да т. п.); балг. дыял. жѝтък ’вадзяністы, негусты’. Ц.-слав. жидъкъ ’вадкі’. Ст.-рус. жидкий ’негусты, вадкі’. Прасл. *židъkъ утворана з суф. прыметніка *‑ъk‑ (як салодкі і інш.). І.‑е. корань *gu̯eid(h) ’жыжа, гразь’: грэч. δεῖσα ’гразь’, арм. gēǰ ’рэдкі’. Покарны, 1, 469; Фасмер, 2, 53; БЕР, 1, 549. Непераканаўчыя паралелі з герм. і іншых і.-е. моў прыводзіў Младэнаў (160); цікавыя, але няпэўныя балт. паралелі (літ. giẽdrùs, giẽdras ’ясны, празрысты’) дае Махэк₂ (727): іх адносяць да і.-е. кораня *gu̯hei (Покарны, 1, 488; Фрэнкель, 128), сувязь з якім слав. кораня семантычна няпэўная. Прапанова Ваяна (BSL, 31, 44) пра суадносіны *židъkъ з *žica, *žila (семантычна вадкі — гнуткі) не абгрунтоўвалася.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нягу́ста,
1. Прысл. да негусты.
2. безас. у знач. вык. Разм. Мала, нямнога. Людзей у кіно было пакуль што нягуста. Вышынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўце́нь, ‑ю, м.
Негусты цень; слаба асветленае месца. Шаўковымі хвалямі былі распушчаны валасы па плячах. Ад іх ляглі на твары паўцені. Бядуля. Скалы былі на дзіва рэльефныя, без паўценяў, афарбаваныя ў дзівосныя колеры. Шыцік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)