не́вук, -а, мн. -і, -аў, м.

Неадукаваны, недасведчаны чалавек.

У музыцы ён безнадзейны н.

|| прым. не́вуцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

не́вук

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. не́вук не́вукі
Р. не́вука не́вукаў
Д. не́вуку не́вукам
В. не́вука не́вукаў
Т. не́вукам не́вукамі
М. не́вуку не́вуках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

не́вук м. не́уч, неве́жда м. и ж.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

не́вук, ‑а, м.

Неадукаваны, недасведчаны чалавек. Ніякага рэальнага зместу не ўкладаў Пракоп у.. слова [самакрытыка]. Ён моўчкі глядзеў на Міколу, баючыся паказацца невукам. Колас. Я вырашыў даканаць невука і кароценька выклаў сутнасць свайго назірання. Прокша.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Не́вук ’неаб’езджаны конь’ (лельч., Жыв. сл.; ТС), ’неадукаваны, недасведчаны чалавек’ (Некр. і Байк., БРС, ТСБМ, Бяльк.), ’гультай, хто не хоча вучыцца’ (Растарг.), не́ук ’гультай; непрывучаны да вупражы (пра каня і пад.)’ (Нас.), ’малады бык ад 2 да 3 год’ (Гарб.), укр. не́ук ’неадукаваны чалавек; неаб’езджаны конь’, рус. не́ук ’тс’, ст.-рус. неукъ ’тс’, польск. nieuk ’тс’, славен. neuk ’нявучаны; нявопытны’, серб.-харв. нѐук ’неадукаваны; непрывучаны (пра жывёлу)’, балг. неу̀к ’неадукаваны; нявучаны’, макед. неук ’нявучаны’. Да вучыць, параўн. на‑вука (Фасмер, 3, 69), той жа корань у смал. безук ’добры цясляр’ (без‑ук, ад прасл. *uk‑ ’вучыцца, навука’), якое Краўчук (БЛ, 5, 1974, 64) тлумачыць як ’той, хто (добра працуе, добры цясляр) без навукі’ (мае прыродны дар), самавук і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

або́лтус, -а, мн. -ы, -аў, м. (разм., лаянк.).

Нядбайнік, гультай, дурань; невук.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шарлата́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

Невук, які выдае сябе за знаўцу; падманшчык, махляр.

|| прым. шарлата́нскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

балва́н

‘дурань, невук’

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. балва́н балваны́
Р. балва́на балвано́ў
Д. балва́ну балвана́м
В. балва́на балвано́ў
Т. балва́нам балвана́мі
М. балва́не балвана́х

Крыніцы: nazounik2008, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

балва́н

‘дурань, невук’

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. балва́н балваны́
Р. балвана́ балвано́ў
Д. балвану́ балвана́м
В. балвана́ балвано́ў
Т. балвано́м балвана́мі
М. балване́ балвана́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

балва́н, -а, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Фігура чалавека, вылепленая або высечаная з якога-н. матэрыялу.

Снегавы б.

2. Дурань, невук (разм., зневаж.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)