нарочи́то нареч. знаро́к; наўмы́сна, наўмы́сля;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

знаро́к нареч. наро́чно; наме́ренно, нарочи́то, умы́шленно

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Нарачы́та ’назнарок’ (Яруш., Бяльк.), нарочыта ’тс’ (Растарг.), рус. нарочито ’наўмысна; даволі многа’, польск. naro‑ czyto ’поўна, дастаткова, значна; урачыста’, славац. пагосце ’ўрачыста, ’серб.-харв. нарочито ’спецыяльна; наўмысна’, балг. нарочито ’тс’. Да *пагосць > параўн. ст.-слав. нарочитъ ’асаблівы, выдатны, праслаўлены’, гл. парок.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

наўмы́сна нареч. умы́шленно, наро́чно, нарочи́то, наме́ренно, преднаме́ренно

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сумы́сна нареч. умы́шленно, преднаме́ренно, наме́ренно, нарочи́то, наро́чно

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

уго́лас нареч.

1. вслух;

чыта́ць у. — чита́ть вслух;

2. (нарочито громко) во всеуслы́шание, громогла́сно

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пе́сціцца несов.

1. не́житься, изне́живаться, разне́живаться;

2. обл. говори́ть, кривля́ясь (нарочи́то карта́вя);

3. привере́дничать;

стары́ п. — стари́к привере́дничает;

4. страд. пе́стоваться; леле́яться; хо́литься; см. пе́сціць 1, 3

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

специа́льно нареч.

1. (присуще той или иной специальности) спецыя́льна;

кни́га напи́сана сли́шком специа́льно кні́га напі́сана зана́дта спецыя́льна;

2. (нарочито, ради чего-л.) разг. спецыя́льна, знаро́к;

я пришёл специа́льно для встре́чи с ва́ми я прыйшо́ў спецыя́льна (знаро́к) для сустрэ́чы з ва́мі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Радно́, радні́на ’тоўстае палатно з пянькі або льняной пражы, а таксама выраб з такога палатна’ (ТСБМ), ’грубае саматканае палатно’ (Арх. Федар.), ’саматканая посцілка з грубай пражы’ (Сцяшк.), ’палатно, тканае ў чатыры ніты’ (Варл.), ’тканіна з рыззя, посцілка’ (гродз., ваўк., беласт., чэрв., Сл. ПЗБ), ’грубае ільняное палатно, рэдка вытканае; прасціна або накрыўка на ложак з такога палатна’ (Федар.), ’атрэп’е’ (чэрв., Сл. ПЗБ), родно́ ’тс’ (ТС; драг., ЖНС), радні́на, радны́на ’грубае, даматканае палатно’ (Сл. ПЗБ, Касп.), радня́ны ’зроблены з радна’ (ТСБМ), радня́ны, радніно́вы ’зроблены з грубага палатна’ (пін., паст., Сл. ПЗБ), радня́ніца ’ніткі з адходаў ільну’ (Сцяшк.), сюды ж, відаць, радавы́ ’зроблены з грубай ільняной пражы’, радаво́е ’тканіна, вытканая ў рады’ (Сл. Брэс.), радаво́я ’пачаскі’ (баран., Сл. ПЗБ), ст.-бел. рядно, редно, рѧдно ’тоўстае палатно з ільняной або канаплянай пражы’, рус. дыял. редно́, рядно́, редни́на, редови́на, рядови́тина, редчи́на ’грубае палатно на рэдкай аснове для посцілак, мяшкоў’, польск. дыял. radno ’тканае ў рады палатно з дрэнных нітак’ (з беларускай мовы). Існуе некалькі версій паходжання слова. Даль звязвае назву са словам рэдкі (Даль, 3, 1763), гл. Праабражэнскі (2, 230) падае як утварэнне ад рад (гл.). Чумакова сцвярджае, што слова з’яўляецца назвай складанага спосаба ткання ўручную, пры якім атрымліваецца тканіна з перапляценнем у выглядзе касых прыступкавых радкоў, параўн.: рядны́й — тканый нарочито рядами (Нас., 571). Улічваючы гэта, яна прапануе разглядаць слова радно як субстантываваную форму прыметніка ра́дны, які быў утвораны на базе назоўніка рад, звязанага з абазначэннем асобай тэхнікі ткання і асобай фактуры тканіны. Такое тоўстае і шчыльнае палатно выкарыстоўвалася для гаспадарчых патрэбаў — на посцілкі, мяшкі, і з часам набыло значэнне ’грубая саматканая тканіна для гаспадарчых патрэбаў’. Замацаванню утварэння на ‑но (радно) спрыяла тое, што ў групе назваў саматканак ужо былі тэрміны тыпу сукно, палатно (Чумакова, Этимология–1968, 171–175). Аднак формы тыпу радаво́я ’пачаскі’ і асабліва радно́ ’атрэп’е’, параўн.: як трапаеш — атходзіць радно (чэрв., Сл. ПЗБ), сведчыць пра першаснае аднясенне назвы да працэсу апрацоўкі ільну або пянькі для аддзялення матэрыялу больш высокай якасці ад звычайнага, радавога, параўн. ст.-слав. издрѧдьнъ ’надзвычайны’, рус. из ряда (вон) ’вышэйшай якасці, выдатны’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)