напру́жанне

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз.
Н. напру́жанне
Р. напру́жання
Д. напру́жанню
В. напру́жанне
Т. напру́жаннем
М. напру́жанні

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

напру́жанне, -я, н.

1. гл. напружыць.

2. Сканцэнтраванне намаганняў, затрата вялікай энергіі, сіл для ажыццяўлення чаго-н.

Слухаць з напружаннем.

3. Ненатуральнае становішча, напружанасць у якой-н. галіне дзейнасці.

Н. міжнародных адносін.

4. Велічыня, якая характарызуе сілу ціску або расцяжэння, што прыходзіцца на адзінку плошчы цвёрдага цела (спец.).

5. Велічыня, якая характарызуе работу электрычных сіл пры перамяшчэнні электрычнага зараду (спец.).

Электрычнае н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

напру́жанне ср., в разн. знач. напряже́ние;

галава́ бале́ла ад — ~ння голова́ боле́ла от напряже́ния;

рабо́та патрабу́е вялі́кага ~ння сіл — рабо́та тре́бует большо́го напряже́ния сил;

рука́ дрыжы́ць ад ~ння — рука́ дрожи́т от напряже́ния;

ток высо́кага ~ння — ток высо́кого напряже́ния

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

напру́жанне, ‑я, н.

1. Дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. напружыць, напружыцца.

2. Сканцэнтраванне намаганняў, затрата вялікай энергіі, сіл для ажыццяўлення чаго‑н. Рабіць без напружання. Нервовае напружанне. Творчае напружанне. □ Шкада было матораў.. машын, шкада было шафёраў, рукі якіх дранцвелі ад напружання. Кулакоўскі. Працоўнае напружанне на палях не спадае ні на адзін дзень. «Звязда». // Крайняя ступень працякання чаго‑н. Трымаць усіх у напружанні. Трывожнае напружанне. □ Відаць, сход дайшоў да самага высокага напружання. Дуброўскі.

3. Ненатуральнае становішча, нацягнутасць. Вострае напружанне міжнародных падзей.

4. Спец. Велічыня ціску або расцяжэння, якія ўзнікаюць у цвёрдым целе ў выніку знешняга ўздзеяння (сіл, тэмпературы і пад.).

5. Спец. Велічыня, якая характарызуе работу электрычных сіл пры перамяшчэнні электрычнага зараду. Электрычнае напружанне ў адзін вольт. Ток высокага напружання.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напру́жыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны; зак., што.

1. Зрабіць пругкім.

Н. мускулы.

2. перан. Узмацніць, павысіць ступень праяўлення чаго-н.

Н. зрок.

Н. слых.

Н. голас.

Н. памяць.

|| незак. напру́жваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. напру́жанне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нату́га, -і, ДМ -ту́зе, ж. (разм.).

Празмернае напружанне сіл.

Чырванець ад натугі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

стабі́льны, -ая, -ае.

Устойлівы, пастаянны, які не мяняецца.

С. прыбытак.

Стабільнае напружанне.

|| наз. стабі́льнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

звышвысо́кі сверхвысо́кий;

~кае напру́жанне — сверхвысо́кое напряже́ние

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

намага́нне, -я, н.

1. гл. намагацца.

2. Фізічнае, разумовае або душэўнае напружанне, накіраванае на што-н.

Прыкласці ўсе намаганні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сверхвысо́кий звышвысо́кі;

сверхвысо́кое напряже́ние звышвысо́кае напру́жанне.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)