накла́дваць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. накла́дваю накла́дваем
2-я ас. накла́дваеш накла́дваеце
3-я ас. накла́двае накла́дваюць
Прошлы час
м. накла́дваў накла́двалі
ж. накла́двала
н. накла́двала
Загадны лад
2-я ас. накла́двай накла́двайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час накла́дваючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

накла́дваць несов., см. наклада́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

накла́дваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да накласці (у 1, 2 знач.) і налажыць ​1 (у 1–6 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

накла́сці, -ладу́, -ладзе́ш, -ладзе́; -ладзём, -ладзяце́, -ладу́ць; -ла́ў, -ла́ла; -ладзі́; -ла́дзены; зак.

1. што і чаго. Кладучы, напоўніць чым-н.

Н. воз дроў.

2. Замацаваць што-н. на частцы паверхні.

Н. павязку.

3. што на каго. Падвергнуць чаму-н. каго-н.; прызначыць што-н.

Н. спагнанне.

Н. штраф.

4. чаго. Развесці (пра агонь).

Н. агню.

5. перан., што. Пакінуць след, адбітак на кім-н.

Вайна наклала свой адбітак на жыццё вёскі.

6. Пабіць каго-н. (разм., груб.).

|| незак. наклада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і накла́дваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

налажы́ць¹, -лажу́, -ло́жыш, -ло́жыць; -ло́жаны; зак.

1. што. Палажыць зверху, паверх чаго-н; замацаваць што-н.

Н. зверху пліту.

Н. павязку.

Н. гіпс.

2. што. Зрабіць якую-н. памету, запіс, знак.

Н. рэзалюцыю.

3. што і чаго. Кладучы, напоўніць чым-н.

Н. воз сена.

4. што. Падвергнуць чаму-н., што абазначана назоўнікам; прызначыць што-н.

Н. штраф.

Н. спагнанне.

◊

Налажыць галавой (разм.) — прапасці, загінуць.

Налажыць лапу (руку) на што (разм.) — захапіць што-н., падпарадкаваць сабе.

|| незак. накла́дваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. налажэ́нне, -я, н. (да 2 і 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

накла́дывать несов., в разн. знач. наклада́ць, накла́дваць;

накла́дывать лак наклада́ць (накла́дваць) лак;

накла́дывать бинт наклада́ць (накла́дваць) бінт;

накла́дывать дрова́ наклада́ць (накла́дваць) дро́вы;

накла́дывать отпеча́ток наклада́ць (накла́дваць) адбі́так;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

налага́ть несов., в разн. знач. наклада́ць, накла́дваць;

налага́ть наказа́ние наклада́ць (накла́дваць) ка́ру (пакара́нне);

налага́ть взыска́ние наклада́ць (накла́дваць) спагна́нне;

налага́ть обя́занность наклада́ць (накла́дваць) абавя́зак; (обязывать) абавя́зваць;

налага́ть запреще́ние наклада́ць (накла́дваць) забаро́ну, забараня́ць;

налага́ть штраф (на кого) наклада́ць (накла́дваць) штраф (на каго), штрафава́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пластава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; незак., што.

Рэзаць, накладваць пластамі.

П. дзёран.

П. сена.

|| наз. пластава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

накла́двацца, ‑аецца; незак.

Зал. да накладваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

штрафава́ць, -фу́ю, -фу́еш, -фу́е; -фу́й; -фава́ны; незак., каго (што).

Накладваць штраф на каго-, што-н.

|| зак. аштрафава́ць, -фу́ю, -фу́еш, -фу́е; -фу́й; -фава́ны.

|| наз. штрафава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)