назначэ́нне
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
назначэ́нне |
назначэ́нні |
| Р. |
назначэ́ння |
назначэ́нняў |
| Д. |
назначэ́нню |
назначэ́нням |
| В. |
назначэ́нне |
назначэ́нні |
| Т. |
назначэ́ннем |
назначэ́ннямі |
| М. |
назначэ́нні |
назначэ́ннях |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
назначэ́нне, -я, н.
1. гл. назначыць.
2. Тое, што і прызначэнне.
3. Прадпісанне ўрача.
Запісаць у картку н. хвораму.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
назначэ́нне ср., в разн. знач. назначе́ние;
н. на паса́ду — назначе́ние на до́лжность;
ме́сца ~ння — ме́сто назначе́ния;
вы́карыстаць па ~нні — испо́льзовать по назначе́нию
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
назначэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. назначаць — назначыць.
2. Распараджэнне, пастанова аб прызначэнні на якую‑н. пасаду, работу. Атрымаць назначэнне. □ Дэсант лічыўся разгромленым, і .. [камандзір] чакаў новага назначэння. Чорны. // Разм. Дакумент, які пацвярджае прызначэнне на пасаду, работу. У кішэні ляжала назначэнне на новую работу.
3. Асноўная функцыя, роля каго‑, чаго‑н. Атрад асобага назначэння. // Мэта, прызначэнне каго‑, чаго‑н. Мець сваё назначэнне. □ Сваё галоўнае назначэнне, як настаўніка, Лабановіч вызначаў так: абудзіць у вучнях і выклікаць да дзеяння крытычны розум. Колас.
4. Прадпісанне ўрача. Доктар Сільвановіч запісваў у картачку назначэнне хвораму. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
назна́чыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны; зак.
1. каго (што). Прызначыць на якую-н. пасаду, працу.
Н. загадчыкам кафедры.
2. што. Намеціць, вызначыць тэрмін.
Н. сустрэчу на вечар.
3. што. Устанавіць (зарплату, пенсію і пад.).
Н. пенсію.
4. што. Прысудзіць (у якой-н. гульні).
Н. штрафны ўдар.
5. што. Паставіць знак, пазначыць меткай.
Н. дрэвы на высечку.
|| незак. назнача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. назначэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
целево́й в разн. знач. мэ́тавы;
целева́я аспиранту́ра мэ́тавая аспіранту́ра;
целево́е назначе́ние мэ́тавае назначэ́нне.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Вы́пад (БРС) ’назначэнне; выпадак’ (Нас.). Рус. вы́пад, укр. ви́пад, польск. wypad, чэш., славац. výpad, в.-луж. wupad. Аддзеяслоўнае ўтварэнне ад выпадаць (гл.). У значэнні спартыўнага тэрміна (у фехтаванні) запазычана з рус., дзе з’яўляецца, магчыма, лексічнай калькай ням. Ausfall (Унбегаун, Le calque, 38). Гл. таксама Шанскі, 1, В, 228.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
фу́нкцыя, -і, мн. -і, -цый, ж.
1. З’ява, якая залежыць ад іншай і змяняецца па меры змянення іншай з’явы.
2. У матэматыцы: закон, паводле якога кожнаму элементу аднаго мноства ставіцца ў адпаведнасць некаторы элемент іншага мноства.
Лінейная ф.
Трыганаметрычная ф.
3. Работа, спецыфічная дзейнасць, што выконваецца органам, арганізмам і пад.
Ф. залоз.
4. Роля, значэнне, назначэнне чаго-н.
Функцыі крэдыту.
5. Абавязак, кола дзейнасці.
Службовыя функцыі.
Функцыі прафкама.
|| прым. функцыяна́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
назначе́ние
1. (действие) назначэ́нне, -ння ср., прызначэ́нне, -ння ср.; вызначэ́нне, -ння ср.;
2. (распоряжение, постановление, основная функция чего-л., цель) прызначэ́нне, -ння ср., назначэ́нне, -ння ср.;
испо́льзовать (переда́ть, посла́ть и т. п.) по назначе́нию вы́карыстаць (перада́ць, пасла́ць і да таго́ падо́бнае) па назначэ́нні (прызначэ́нні);
ме́сто назначе́ния ме́сца назначэ́ння (прызначэ́ння);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абудзі́ць, абуджу, абудзіш, абудзіць; зак., каго-што.
1. Перарваць, перапыніць чый‑н. сон; прымусіць ачнуцца; разбудзіць. Зосю абудзіў рык прыгнаных на ранкі кароў і прарэзлівыя гукі пастуховай трубы. Гартны. Вось і агністае убранне Скідае лес сярод балот. Пара! І крыкам на світанні Ён [жораў] абудзіў увесь свой род. Кірэенка.
2. перан. Парушыць спакой, напоўніць гукамі, галасамі і пад. Людзі, высыпаўшы з душнага памяшкання, ажывіліся, абудзілі вуліцу смехам і гоманам. Дуброўскі. // Вывесці са стану спакою, вярнуць да жыцця, дзейнасці. Любіць песняю дзяўчына З нашым садам прывітацца, Абудзіць спакой птушыны, З салаўямі паспрачацца. А. Астапенка.
3. перан. Выклікаць, выявіць якія‑н. пачуцці, уласцівасці, якасці. Абудзіць дзіцячую фантазію. Абудзіць творчую думку народа. □ Сваё галоўнае назначэнне, як настаўніка, Лабановіч вызначаў так: абудзіць у вучнях і выклікаць да дзеяння крытычны розум, каб да кожнай з’явы і факта яны падыходзілі з пытаннямі — як выніклі? у чым іх прычыны? Колас. Слова здольна суцешыць гора, выклікаць весялосць, натхніць на подзвіг, спыніць злы намер, абудзіць да дзеяння цэлыя народы. Юрэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)