надра́ць, -дзяру́, -дзярэ́ш, -дзярэ́; -дзяро́м, -дзераце́, -дзяру́ць; надзяры́; -дра́ны; зак.

1. чаго. Аддзіраючы, нарыхтаваць нейкую колькасць.

Н. вязку лыка.

Н. кары.

2. чаго. Навырываць чаго-н.

Н. моху.

3. чаго. Разрываючы на часткі, нарваць у нейкай колькасці.

Н. паперы.

4. чаго. Зняць абалонку з зярнят, ператвараючы іх у крупы.

Н. круп.

5. чаго. Нацерці на тарцы чаго-н.

Н. бульбы.

6. што. Начасаць, расчасаць скуру чым-н. цвёрдым (разм.).

Н. спіну.

|| незак. надзіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

надра́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. надзяру́ надзяро́м
2-я ас. надзярэ́ш надзераце́
3-я ас. надзярэ́ надзяру́ць
Прошлы час
м. надра́ў надра́лі
ж. надра́ла
н. надра́ла
Загадны лад
2-я ас. надзяры́ надзяры́це
Дзеепрыслоўе
прош. час надра́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

надра́ць сов.

1. надра́ть;

н. лы́ка — надра́ть лы́ка;

2. нарва́ть; надра́ть;

н. папе́рак — нарва́ть бума́жек;

3. разг. начеса́ть;

н. руку́ — начеса́ть ру́ку;

4. (измельчить на тёрке) натере́ть;

н. бу́льбы — натере́ть карто́феля;

5. надёргать, нарва́ть;

н. шчаці́ння — надёргать щети́ны;

6. (крупы) надра́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

надра́ць, ‑дзяру, ‑дзярэш, ‑дзярэ; ‑дзяром, ‑дзераце; заг. надзяры; зак.

1. чаго. Аддзіраючы, нарыхтаваць нейкую колькасць чаго‑н. Надраць вязку лыка. □ З маладой ліпы [Алёшка] надраў кары. Якімовіч. // Навыдзіраць, навырываць; нарваць. Жанчыны надралі ў лесе дзеразы, упрыгожылі дугі, уплялі ў дзеразу чырвоныя стужкі. Місько. У густым лазняку [мы] знайшлі стары акон, надралі моху. Жычка.

2. чаго. Разрываючы на часткі, нарваць у нейкай колькасці чаго‑н. Надраць паперы. Надраць каснікоў.

3. чаго. Зняць абалонку з зярнят, ператвараючы іх у крупы. Надраць мяшок круп.

4. чаго. Нацерці на тарцы чаго‑н., натаркаваць. Надраць міску бульбы.

5. што. Разм. Начасаць, расчасаць скуру, нацерці яе чым‑н. цвёрдым. Надраць руку да болю. □ [Камлюк:] — Такая лазня — лепшы лекар... Па сабе адчуваю. Вось надраў венікам ногі, напёк — адразу палягчэла, быццам і не было ў іх праклятага раматусу. М. Ткачоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

надзе́рці сов., см. надра́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

надзе́рці, -дзяру́, -дзярэ́ш, -дзярэ́; -дзяро́м, -дзераце́; -дзяру́ць; надзёр, -дзе́рла; надзяры́; -дзёрты; зак., чаго.

Тое, што і надраць.

|| незак. надзіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

надзіра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да надраць, надзерці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

надра́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад надраць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

налупі́ць¹, -луплю́, -лу́піш, -лу́піць; -лу́плены; зак., чаго.

1. Надраць пэўную колькасць чаго-н.

Н. кары.

2. Нарваць вялікую колькасць чаго-н. (разм.).

Н. морквы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нарва́тьIII сов. (разорвать в каком-л. количестве) нарва́ць, надра́ць;

нарва́ть бума́ги нарва́ць (надра́ць) папе́ры.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)