наблі́зіць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
наблі́жу |
наблі́зім |
| 2-я ас. |
наблі́зіш |
наблі́зіце |
| 3-я ас. |
наблі́зіць |
наблі́зяць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
наблі́зіў |
наблі́зілі |
| ж. |
наблі́зіла |
| н. |
наблі́зіла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
наблі́зь |
наблі́зьце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
наблі́зіўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
наблі́зіць, -бліжу, -блізіш, -блізіць; -бліжаны; зак.
1. каго-што. Зрабіць больш блізкім у прасторавых адносінах.
2. перан., што. Зрабіць такім, які адпавядае інтарэсам, патрабаванням каго-, чаго-н.
Н. ідэі да рэчаіснасці.
3. што. Зрабіць больш блізкім па часе.
Н. перамогу над ворагам.
4. каго. Спрыяць больш блізкім адносінам з кім-, чым-н.
5. каго-што. Зрабіць падобным, блізкім да каго-, чаго-н.
Н. пераклад да арыгінала.
|| незак. набліжа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. набліжэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наблі́зіць сов., в разн. знач. прибли́зить;
н. тэ́рміны выкана́ння рабо́т — прибли́зить сро́ки выполне́ния рабо́т;
н. да сусве́тных станда́ртаў — прибли́зить к мировы́м станда́ртам
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
наблі́зіць, ‑бліжу, ‑блізіш, ‑блізіць; зак.
1. каго-што. Прысунуць блізка да каго‑, чаго‑н. [Палагея] наблізіла твар да самай шыбы. Шамякін. // Зрабіць больш блізкім у прасторавых адносінах, змясціць блізка або бліжэй да чаго‑н. Наблізіць вытворчасць да крыніц сыравіны. □ [Грушэўскі:] — Горад трэба наблізіць больш да прыроды. Мурашка.
2. перан., што. Зрабіць такім, які адпавядае інтарэсам, патрабаванням каго‑, чаго‑н. Уся работа з’езда [пісьменнікаў Беларусі] была прасякнута імкненнем наблізіць літаратуру да надзённых задач сучаснасці. Гіст. бел. сав. літ.
3. што. Зрабіць больш блізкім па часу, паскорыць надыход чаго‑н. Сваімі баявымі справамі партызаны і падпольшчыкі намнога наблізілі час вызвалення Беларусі. «Маладосць».
4. каго. Дапусціць да больш блізкіх адносін з кім‑, чым‑н. Здарэнне з Максімам не аддаліла ад яго Веру, а наадварот, наблізіла. Машара.
5. каго-што. Зрабіць падобным на каго‑, што‑н., блізкім да каго‑, чаго‑н. Наблізіць пераклад да арыгінала. □ Каб наблізіць сваю ролю да ролі прамоўцы на сходзе, Пракоп кашлянуў, устаў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прибли́зить сов., в разн. знач. прыблі́зіць, наблі́зіць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
набліжа́ць несов., в разн. знач. приближа́ть; см. наблі́зіць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
набліжа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да наблізіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прысу́нуць, -ну, -неш, -не; -су́нь; -нуты; зак., што.
Сунучы, наблізіць.
П. куфар да сцяны.
|| незак. прысо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. прысо́ўванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
набліжэ́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. набліжаць — наблізіць і набліжацца — наблізіцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паско́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., што.
1. Зрабіць больш хуткім.
П. крок.
П. апрацоўку дэталей.
2. Наблізіць надыход чаго-н.
П. ад’езд.
|| незак. паскара́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. паскарэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)