мы́за
‘хутар’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
мы́за |
мы́зы |
| Р. |
мы́зы |
мы́з |
| Д. |
мы́зе |
мы́зам |
| В. |
мы́зу |
мы́зы |
| Т. |
мы́зай
мы́заю |
мы́замі |
| М. |
мы́зе |
мы́зах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мы́за¹, -ы, мн. -ы, мыз, ж.
Сядзіба, хутар у Прыбалтыцы.
|| прым. мы́зны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мы́за I ж. (хутор) мы́за
мы́за II ж., см. мы́са
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мы́за 1, ‑ы, ж.
Сядзіба з сельскагаспадарчымі будынкамі; хутар (пераважна ў Прыбалтыцы). [Дзяўчына:] — Я ніхто, я тутэйшая, з мызы пана Смілгаса. Вунь пад самым лесам яна. Сабаленка.
[Эст. môis.]
мы́за 2,
гл. мыса.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мы́са і мы́за, -ы, мн. -ы, мыс і мыз, ж.
Тое, што і морда (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Мы́за 1 ’мыса, морда жывёлы (каня, каровы, авечкі)’ (Мал., Дразд., Кліх, Булг.; навагр., Жыв. сл.; Шат., Сл. ПЗБ), ’мордачка малой жывёлы’ (Сцяшк.), ’твар’ (лях., Сл. ПЗБ). Да мыса (гл.).
Мы́за 2 ’сядзіба, хутар у Прыбалтыцы’, ’дача’, ’мястэчка’, ’маёнтак, вёска аднаго пана’ (ТСБМ; бых., маг., Яшк.). Яшчэ ст.-рус. мы́за ’сядзіба, хутар’ (XVI ст.). Узыходзіць да эст. mõiz, водск. mõiza ’маёнтак, двор, сядзіба’, ці ліўск. moiz ’тс’ (гл. Фасмер, 3, 23). У бел. мове праз рус. мы́за ’тс’ або лат. muīža — апошняе з ліўск. або эст. моў. Сюды ж мы́знік ’уладальнік, арандатар сядзібы’ (ТСБМ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мы́са і мы́за, ‑ы, ж.
Тое, што і морда. Напалоханая каза павяла мысаю, і так з месца рванула, што ажно зямля паляцела ўгару. Гурскі. Гняды зарокаў, пачуўшы гаспадара, і пацягнуўся мызай да канюшыны. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Мы́рза, мырса ’морда жывёлы’, ’твар’ (дзятл., маст., беласт., шчуч., Сл. ПЗБ). Можна дапусціць кантамінацыю лексем мыса, мыза і морда (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)