парка́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

Агароджа з бярвён, штыкецін або мураваная.

|| памянш. парка́нчык, -а, мн. -і, -аў, м.

|| прым. парка́нны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мурава́ны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. мурава́ны мурава́ная мурава́нае мурава́ныя
Р. мурава́нага мурава́най
мурава́нае		 мурава́нага мурава́ных
Д. мурава́наму мурава́най мурава́наму мурава́ным
В. мурава́ны (неадуш.)
мурава́нага (адуш.)		 мурава́ную мурава́нае мурава́ныя (неадуш.)
мурава́ных (адуш.)
Т. мурава́ным мурава́най
мурава́наю		 мурава́ным мурава́нымі
М. мурава́ным мурава́най мурава́ным мурава́ных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

мурава́ны

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, незакончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. мурава́ны мурава́ная мурава́нае мурава́ныя
Р. мурава́нага мурава́най
мурава́нае		 мурава́нага мурава́ных
Д. мурава́наму мурава́най мурава́наму мурава́ным
В. мурава́ны (неадуш.)
мурава́нага (адуш.)		 мурава́ную мурава́нае мурава́ныя (неадуш.)
мурава́ных (адуш.)
Т. мурава́ным мурава́най
мурава́наю		 мурава́ным мурава́нымі
М. мурава́ным мурава́най мурава́ным мурава́ных

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

драўля́на-мурава́ны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. драўля́на-мурава́ны драўля́на-мурава́ная драўля́на-мурава́нае драўля́на-мурава́ныя
Р. драўля́на-мурава́нага драўля́на-мурава́най
драўля́на-мурава́нае		 драўля́на-мурава́нага драўля́на-мурава́ных
Д. драўля́на-мурава́наму драўля́на-мурава́най драўля́на-мурава́наму драўля́на-мурава́ным
В. драўля́на-мурава́ны (неадуш.)
драўля́на-мурава́нага (адуш.)		 драўля́на-мурава́ную драўля́на-мурава́нае драўля́на-мурава́ныя (неадуш.)
драўля́на-мурава́ных (адуш.)
Т. драўля́на-мурава́ным драўля́на-мурава́най
драўля́на-мурава́наю		 драўля́на-мурава́ным драўля́на-мурава́нымі
М. драўля́на-мурава́ным драўля́на-мурава́най драўля́на-мурава́ным драўля́на-мурава́ных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

зру́бна-мурава́ны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. зру́бна-мурава́ны зру́бна-мурава́ная зру́бна-мурава́нае зру́бна-мурава́ныя
Р. зру́бна-мурава́нага зру́бна-мурава́най
зру́бна-мурава́нае		 зру́бна-мурава́нага зру́бна-мурава́ных
Д. зру́бна-мурава́наму зру́бна-мурава́най зру́бна-мурава́наму зру́бна-мурава́ным
В. зру́бна-мурава́ны (неадуш.)
зру́бна-мурава́нага (адуш.)		 зру́бна-мурава́ную зру́бна-мурава́нае зру́бна-мурава́ныя (неадуш.)
зру́бна-мурава́ных (адуш.)
Т. зру́бна-мурава́ным зру́бна-мурава́най
зру́бна-мурава́наю		 зру́бна-мурава́ным зру́бна-мурава́нымі
М. зру́бна-мурава́ным зру́бна-мурава́най зру́бна-мурава́ным зру́бна-мурава́ных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

мурава́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад мураваць.

2. у знач. прым. Пабудаваны з цэглы або каменю. Мураваны комін. Мураваная сцяна. □ Хлопцам адразу кінулася ў вочы, што адзін трохпавярховы мураваны будынак ужо нават вызваліўся ад рыштаванняў. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

парка́н, ‑а, м.

Агароджа з бярвёнаў, штыкецін або мураваная. Усе будынкі новыя, са стрыжнёвай сасны, крытыя гонтай, агароджаныя не плотам, а парканам з такіх [бярвёнаў], з якіх у Малінаўцы будавалі хаты. Чарнышэвіч. Са снегу мясцінамі выглядаюць канцы жэрдак ды яшчэ няроўныя крывыя колікі парканаў. Галавач. Кругом бальніцы высокі мураваны паркан. Баранавых.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Парка́н ’агароджа з бярвёнаў, штыкецін або мураваная’ (ТСБМ, Нас., Гарэц., Шат., Касп., Янк., Мядзв., Шпіл., Грыг., П. С., Сцяшк., Бір. Дзярж.; ДАБМ, 811; Шушк.), парга́н (Арх. Бяльк., слонім.), парка́н, парга́н (Сл. ПЗБ) ’тс’. Рус. зах. парка́н ’агароджа’, укр. парка́н, барка́н ’тс’. Ва ўсх.-слав. мовах з польск. parkan (Кюнэ, Poln., 85). Далей, паводле Фасмера (3, 208), з сяр.-в.-ням. parkȃn, якое з франц. < араб. Ст.-бел. парканъ, барканъ < польск. parkan, barkan ужо ў пачатку XVI ст. (Булыка, Даўн. запазыч., 256).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

відо́чны, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. Тое, што і відавочны. Можа, і Сухаварава не ўпадабаў ён за тое, што яна аддавала відочную перавагу яму... Колас. Рыбак з відочным клопатам ссунуў на патыліцу шапку і запытальна паглядзеў на жанчыну. Быкаў.

2. Які добра відаць, знаходзіцца на відным месцы. Трошкі на водшыбе, на відочным узгорку, стаяла мураваная двухпавярховая будыніна. Сабаленка. І маленькая беларуская вёсачка, адкуль мы як бы пачыналі слухаць голас паэта, робіцца відочнай і блізкай людзям далёкіх земляў. Лужанін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Града́ ’града (у розных знач.)’ (БРС, Шат., Касп.). З прасл. *gręda. Параўн. рус. гряда́, укр. гряда́, польск. grzęda, чэш. hřada, балг. греда́ і г. д. Прасл. *gręda (значэнні: ’бэлька, перакладзіна, мураваная сцяна, градка, мель, востраў, узвышша і да т. п.’). Роднасным лічацца літ. grindà ’дошка для падлогі і да т. п.’, лац. grunda ’дах, страха, дахавыя кроквы’, ст.-ісл. grind ’рама і г. д.’ Корань *gręd‑ мае аблаўтную форму *grǫd‑, якая прадстаўлена ў бел. груд ’узгорак, груда’, гру́да ’глыба, кавалак, камяк’, рус. гру́да, укр. гру́да́, чэш. hruda, hrud, польск. gruda, grąd і г. д. Агляд гл. у Трубачова, Эт. сл., 7, 120–122, 146–148 (з літ-рай).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)