му́лкі, -ая, -ае.

Які муляе, цвёрды.

Мулкая пасцель.

|| наз. му́лкасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

му́лкі

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. му́лкі му́лкая му́лкае му́лкія
Р. му́лкага му́лкай
му́лкае		 му́лкага му́лкіх
Д. му́лкаму му́лкай му́лкаму му́лкім
В. му́лкі (неадуш.)
му́лкага (адуш.)		 му́лкую му́лкае му́лкія (неадуш.)
му́лкіх (адуш.)
Т. му́лкім му́лкай
му́лкаю		 му́лкім му́лкімі
М. му́лкім му́лкай му́лкім му́лкіх

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

му́лкі жёсткий

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

му́лкі, ‑ая, ‑ае.

Які муляе, цвёрды. Мулкі хамут. □ Падушка здавалася мулкай, дрэнна ўзбітай, і Мар’яна некалькі разоў папраўляла яе, перакідвала на другі бок. Стаховіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Му́лкі 1 ’цвёрды, цяжкі, невыносны’, ’які муляе’ (ТСБМ, Нас., Грыг., Яруш., Гарэц., Касп., Сцяшк., Янк. 1-2; Шат., Бяльк., Растарг., Ян.; КЭС, лаг.). Да му́ліць (гл.).

Му́лкі 2 ’ілісты’, ’які аплывае, апаўзае’, гродз. му́лісты ’тс’ (Др.-Падб., Сл. ПЗБ). Да мул 1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

му́лка,

1. Прысл. да мулкі.

2. безас. у знач. вык. Цвёрда. Сядзець было нязручна і мулка. Грахоўскі. Мякка сцеле, ды мулка спаць. Прыказка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мы́лкі, мылкі́ ’(пра бульбу) які не разварваецца’ (шальч., Сл. ПЗБ). Відаць, да му́лкі 1 (гл.). Мена ы > у з’яўляецца характэрнай на балта-слав. паграніччы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

жёстче сравнит. ст.

1. нареч. цвярдзе́й, больш му́лка; больш жо́рстка; см. жёстко;

2. прил. цвярдзе́йшы, больш каля́ны, больш му́лкі; больш шо́рсткі; больш жо́рсткі; см. жёсткий.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

жёсткий

1. цвёрды, каля́ны, му́лкі; (о волосах, ткани и т. п.) шо́рсткі;

жёсткий ваго́н цвёрды ваго́н жёсткий диск комп. цвёрды дыск;

2. перен. жо́рсткі;

жёсткие усло́вия жо́рсткія ўмо́вы;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Струп 1 ‘корка на ране’ (ТСБМ, Ласт., Гарэц., Байк. і Некр., Сержп., Федар. 4, Сл. ПЗБ), ‘прышч’ (Сл. ПЗБ), стру́піна ‘засохлы струп’ (Нас.), зборн. стру́пʼя, стру́пʼе ‘адходы пры прадзенні кудзелі’ (Нас., Сл. ПЗБ; мёрск., Шатал.); сюды ж стру́пля ‘праказа’ (Ласт.). Параўн. укр., рус. струп, стараж.-рус. струпъ ‘рана; труп’, польск. strup ‘струп’, strupy ‘воспа; перхаць’, в.-луж. trup, н.-луж. tšup, чэш., славац. strup, серб.-харв. стру̑п ‘парша’, славен. strup ‘яд’, балг. струп ‘струп’, макед. струп ‘кароста’, ст.-слав. строупъ ‘рана, болька’. Прасл. *strupъ ‘струп’ параўноўваецца з ст.-в.-ням. strûben ‘падымацца, стаяць строма, уздымаць, гарчэць’, с.-в.-ням. strúben, с.-н.-ням. strȗf ‘шурпаты, грубы’, ст.-сакс. strûf ‘узлахмачаны’, грэч. στρῡφνός ‘цвёрды, мулкі, моцны’ (гл. Фасмер, 3, 784; там жа і літ-ра), якія ўзыходзяць да і.-е. кораня *streu̯p‑/*streu̯b‑ < *ster‑ ‘мулкі, цвёрды’ (Борысь, 583). На іншую думку, звязана чаргаваннем галосных з ц.-слав. стръпътъ ‘шурпатасць, мулкасць’ і збліжана да грэч. ρύπον ‘бруд, нечыстата’ (Сольмсен, KZ, 37, 600; Покарны, 1004; Бязлай, 335–336). Махэк₂ (584) славянскае слова параўноўвае з літ. raũpas ‘воспа’, raũpsas ‘праказа’, лат. raupa ‘гусіная скура’ і польск. rupić się ‘скрабці’ і мяркуе аб рухомым ‑s‑ і ўстаўным ‑t‑ у славянскіх формах. Гэтую этымалогію лічыць найбольш прымальнай Мяркулава (Этимология–1970, 189 і наст.). Менш верагодныя роднасць з ст.-ісл. hriúfr ‘грубы, няроўны; пракажоны’, hrufa ‘парша’, ст.-в.-ням. hruf ‘тс’, як мяркуе Уленбек (гл. Фасмер, там жа). Гл. яшчэ ЕСУМ, 5, 454.

Струп 2 (strüp) ‘верхняя частка даху’ (Тарн.), струпо́к ‘верх, вяршыня’ (Сл. Брэс., Клім.). Да строп (гл.) з палескім пераходам о > у ў закрытых складах. Сюды ж, відаць, і струп у фразеалагізме: пад адзін струп ‘адно пад адным (дзеці з малою розніцаю ў гадах)’ (Янк. БФ., 292).

Струп 3 ‘ніжняя частка снапа’ (жыле., Выг.). Няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)